Het is de eerste keer dat voormalige commandanten de rekening gepresenteerd krijgen voor het wangedrag van hun minderen in een proces waarin een beroep wordt gedaan op de Torture Victim Protection Act (Wet ter bescherming van slachtoffers van marteling) uit 1992. De wet is eerder toegepast, maar dan ging het om mensen zoals de Bosnische leider Karadzic of de voormalige Guatemalteekse minister van Defensie Gramajo. Dezen verschenen niet in persoon voor een Amerikaanse rechtbank en konden daarom ook niet gedwongen worden schadevergoeding te betalen.

Dat kunnen de beide generaals trouwens ook niet volgens hun advocaat Kurt Klaus. Het gaat om de gepensioneerde generaals Carlos Eugenio Vides Casanova en Jose Guillermo Garcia. Volgens Klaus zijn beide heren zo onbemiddeld dat zij zelfs een beroep tegen hun veroordeling niet eens kunnen betalen. Of dat klopt staat nog te bezien, maar feit is dat de veroordeling gevolgen kan hebben voor de talrijke officieren van rechtse tot extreem rechtse Latijns-Amerikaanse dictaturen die indertijd een goed heenkomen zochten in de VS.

„Niet alleen de daders en hun commandanten zochten hier hun toevlucht, maar er leven in de VS ook minstens een half miljoen slachtoffers van de martelingen die onder verantwoordelijkheid van dit soort heren werden toegepast. Dat biedt perspectieven voor een succesvolle vervolging”, zo meent Jennie Green, advocate van het Center for Constitutional Rights (Centrum voor Grondwettelijke Rechten) in New York. Dit is een mensenrechtenorganisatie die verschillende processen tegen vroegere martelaars of hun meerderen heeft aangespannen. Een van de drie slachtoffers die nu recht hebben op schadevergoeding, Neris Gonzalez, zei dat geld voor haar niet het belangrijkste is. „Er is recht gedaan en dat geeft talrijke andere slachtoffers van martelingen hoop”, aldus Gonzalez.