De nieuwe regeling komt uit de koker van minister Verdonk van Vreemdelingenzaken. Ze wilde de huidige Vreemdelingenwet aanpassen, mede om te voorkomen dat fundamentalistische imams naar Nederland zouden komen. Er geldt nu één regeling voor de toelating en het verblijf van buitenlanders die in Nederland een religieuze boodschap willen uitdragen.Tot nu toe hanteerde de overheid aparte regelingen voor geestelijk bedienaren en voor kloosterlingen en zendelingen. Alle buitenlandse geestelijken vallen nu onder één centraal begrip: geestelijk bedienaar. De regering maakt een uitzondering voor bijvoorbeeld kloosterlingen die vooral binnen de muren van het klooster werken en hun godsdienstige of levensbeschouwelijke visie niet verspreiden.

Geestelijk bedienaren moeten voortaan voldoen aan de voorwaarden van de Vreemdelingenwet 2000. Dat geldt ook voor de organisaties die hen laten overkomen, zoals kerkgenootschappen en moskeebesturen. De overheid onderzoekt of de desbetreffende organisatie zich binnen de Nederlandse rechtsorde beweegt.

De Wet inburgering buitenland geldt voor iedere vreemdeling die toelating wenst. Daarom geldt ook voor geestelijk bedienaren een aanvullende inburgeringsplicht. Ze worden daarbij getoetst op kennis van en vaardigheden in de Nederlandse samenleving. Dat mogen ze niet weigeren: geestelijk bedienaren zijn verplicht het aanbod van de inburgeringsvoorziening te accepteren. Doen ze dat niet, dan volgt een sanctie, zoals een boete of het niet verkrijgen van een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd.