Spannend wordt het woensdag, verwacht Dijksma, als de Kamer vergadert over haar plan voor gratis openbaar vervoer. CDA en VVD, samen net geen Kamermeerderheid, zijn tegen haar voorstel om 65-plussers, gehandicapten, VMBO’ers, werklozen en forenzen voor niks met de bus, tram en metro te laten reizen.VVD-Kamerlid Hofstra’s grootste bezwaar? „Gratis ov bestaat niet. Het kost altijd geld, de vraag is alleen wie het betaalt.” Helemaal juist, erkent Dijksma. „Daar heeft Hofstra volstrekt gelijk in.” De kosten van gratis ov voor bijvoorbeeld bejaarden vallen echter „enorm mee”, stelt ze, terwijl het positieve effect ervan juist groot is. „Mobiliteit is voor ouderen heel belangrijk om mee te kunnen blijven doen in de samenleving”, stelt Dijksma op basis van onderzoeken.

Als 65-plussers voor niets reizen, kost dat 40 miljoen euro per jaar heeft ze berekend. De overheid verstrekt via allerlei wegen jaarlijks 2 miljard euro subsidie aan het ov. „Die 40 miljoen euro is op dat bedrag natuurlijk maar een schijntje.”

Naast bejaarden wil het PvdA-Kamerlid ook meer forenzen in de bus, tram en metro lokken. Als die niet meer op de weg zitten, kan het overige verkeer beter doorstromen. De overheid hoeft niet alleen op te draaien voor gratis ov voor forenzen die dagelijks de drukke verkeersknelpunten bezetten. „Ook werkgevers kunnen daaraan meebetalen”, zegt Dijksma. „In Vlaanderen gebeurt dat al. Daar nemen ze halve buslijnen voor hun rekening. Dat zou in Nederland ook kunnen.” De kosten hoeven het probleem dus niet te zijn om gratis ov in te voeren, vindt Dijksma. „Eigenlijk is Hofstra’s bezwaar geen argument.”

De VVD’er is echter nog niet van al zijn wapens beroofd. Gratis ov is helemaal geen zaak van de rijksoverheid, vindt hij, maar van provincies en steden. Die moeten dat maar organiseren als ze dat graag willen. Dijksma werpt tegen dat de regio’s daar in de praktijk de vrijheid niet voor hebben. „Ze hebben ook helemaal geen geld om experimenten met gratis ov te starten, want ze moeten de bezuinigingen van het kabinet-Balkenende nog verwerken.”

Hofstra staakt zijn verzet tegen Dijksma’s plan nog steeds niet. Een proef met gratis busvervoer tussen Den Haag en Leiden heeft uitgewezen dat gratis ov niet werkt, meent hij. De twee buslijnen tussen beide steden trokken weliswaar veel reizigers, maar dat waren vooral mensen die normaal nooit op dat traject reisden. Het aantal automobilisten tussen de hofstad en de sleutelstad nam niet af.

Dijksma laat zich niet uit het veld slaan door dit argument. „Die proef heeft nauwelijks echt een kans gekregen.” Hij duurde te kort en er was aan het begin geen meting gedaan van de stand van zaken, zodat verbeteringen op de weg niet te meten waren. En bovendien, stelt ze, in België werkt gratis ov wél.

Hofstra laat zich niet overtuigen. Hij is en blijft tegen Dijksma’s voorstel. Doordat ook het CDA er niet veel van verwacht, is een groot deel van de Kamer tegen gratis ov. Dijksma verwacht echter steun van de andere partijen. „Een kleine meerderheid vóór gratis ov voor in elk geval de bejaarden moet mogelijk zijn, al is het spannend.”