„De onveiligheid is op het hoogste niveau en de humanitaire toegang op het laagste niveau sinds eind 2004 en een terugkeer naar een totale oorlog lijkt nabij”, aldus Egeland. Hij deed zijn uitspraken tijdens een zitting van de VN-Veiligheidsraad, die al weken steggelt over een versterkte vredesmacht in Darfur.Darfur is al sinds 2003 het toneel van bloedig geweld. Arabische Janjaweedmilities terroriseren met steun van de Sudanese regering de niet-Arabische bevolking en vechten tegen opstandelingen. De strijd heeft ten minste 200.000 mensen het leven gekost. Zeker 2 miljoen mensen zijn van huis en haard verdreven.

De hulpverlening verloopt zeer moeizaam, omdat de Afrikaanse vredesmacht niet in staat is de medewerkers van buitenlandse hulporganisaties afdoende te beschermen. Momenteel zijn in Darfur ongeveer 10.000 militairen van de Afrikaanse Unie actief.

VN-secretaris-generaal Kofi Annan heeft bij de Veiligheidsraad een plan ingediend om die missie te vervangen door een veel beter uitgeruste vredesmacht van 17.000 man. Met name de Verenigde Staten zijn een warm voorstander van het plan. De Amerikaanse VN-ambassadeur John Bolton riep de andere leden van de Veiligheidsraad er maandag op haast te maken met een besluit.

Een woordvoerder van hem beschuldigde China ervan dwars te liggen bij het bereiken van een akkoord. China, een van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad met vetorecht, krijgt grote hoeveelheden olie uit Sudan geleverd.

De Amerikaanse onderminister Jendayi Frazer, die door president George Bush naar Khartoem was gestuurd om te praten over de stationering van een VN-vredesmacht in Darfur, keerde maandag zonder resultaat huiswaarts. De Sudanese president Omar Hassan al-Bashir had geen tijd voor een gesprek met Frazer. De regering van Sudan moet niets hebben van buitenlandse inmenging. President Bashir heeft een alternatief plan om ruim 10.000 Sudanese militairen naar Darfur te sturen om de rust te herstellen. De VN zijn hierop tegen, aangezien het Sudanese leger niet neutraal is in het conflict.

Amnesty
Ook de mensenrechtenorganisatie Amnesty International stelde maandag in een verklaring dat VN-vredestroepen zo snel mogelijk naar Darfur worden gestuurd om een humanitair drama als gevolg van het stationeren van Sudanese militairen in de regio te voorkomen.

Getuigen in El Fasher in het noorden van Darfur hebben tegenover Amnesty verklaard dat het Sudanese leger per vliegtuig militairen en wapens naar de regio brengt. „Vluchtelingen in Darfur vrezen dat dezelfde soldaten die hen uit hun huizen en dorpen hebben verdreven, nu mogelijk worden gestuurd om hen zogenaamd te beschermen”, aldus de verklaring.

Volgens Amnesty is het plan van de Sudanese regering om troepen te sturen een schijnvertoning. De organisatie vindt dat de VN zich ertegen moeten uitspreken. „Hoe kan Sudan, dat op het punt lijkt te staan zijn eigen offensief te beginnen in Darfur, op een geloofwaardige manier voorstellen een vredeshandhaver te zijn in een conflict waarin het een belangrijke partij is en waarin het zich schuldig heeft gemaakt aan grove mensenrechtenschendingen?” aldus Amnesty.

In Darfur zijn sinds 2003, toen etnische Afrikaanse stammen de wapens opnamen tegen de door Arabieren gedomineerde regering in Khartoem, meer dan tweehonderdduizend mensen omgekomen. Volgens de VN en hulporganisaties is de humanitaire crisis verergerd en het geweld toegenomen sinds de regering en een van de rebellengroepen in mei een vredesakkoord ondertekenden.