„Zó mooi als je de grondtalen kent!”
GOUDA – De Bijbel lezen in de grondtalen. Komende maand start de Cursus Godsdienstonderwijs (CGO) van de Gereformeerde Gemeenten in Gouda een tweejarige post‑hbo‑cursus Hebreeuws en/of Grieks. De belangstelling lijkt „overweldigend.” Ook op andere plaatsen in het land beginnen weer cursussen Hebreeuws.
„Heeft u de Bijbel altijd al in de grondtaal willen lezen?” zo begint de CGO-advertentie die inmiddels meermalen in deze krant te lezen viel. „Schrijf u dan in…”Bij voldoende inschrijvingen, aldus de advertentie, start de cursus in september. En de interesse lijkt „overweldigend”, zegt contactpersoon drs. J. van Mourik uit Kapelle. „Zeker vijftig, zestig mensen hebben inmiddels een informatiepakket aangevraagd. Dat zegt natuurlijk nog niet alles, maar toch.”
In het verleden verzorgde de CGO ook wel cursussen Hebreeuws en Grieks. „Maar de laatste jaren zijn we er, onder meer als gevolg van de enorme drukte rond het aanvragen van overheidsaccreditatie, gewoonweg niet aan toegekomen.”
De nieuwe cursus wordt een keer per twee weken op woensdagavond gegeven, in Gouda. Mevrouw drs. C. J. J. Clements uit Gouda gaat de colleges verzorgen - twee jaar lang, twintig avonden per jaar. Eerst een college Hebreeuws, daarna een college Grieks. De kosten bedragen, per gevolgde taal, 200 euro per jaar. En de bedoeling is dan, aldus Van Mourik, „dat cursisten na die twee jaar op een redelijk niveau Bijbels Hebreeuws en/of Grieks kunnen lezen.”
Daar zullen ze wel wat voor moeten doen. „Op dit moment gaan we uit van 400 studiebelastingsuren per jaar. Voor één taal. Dat is dus tien uur per week - een forse studielast.”
Maar het is dan ook een post-hbo-cursus, op hbo-niveau. Van Mourik: „We kijken nog of er een mogelijkheid bestaat om ook voor, laat ik zeggen, gewone gemeenteleden een cursus Bijbelse grondtalen aan te bieden. Maar op dit moment richten we ons vooral op de post-hbo-cursus. Je moet tenslotte ook je personele bezetting hebben.”
Verdieping
De cursus is bedoeld voor iedereen die de grondslag van de CGO, Schrift en belijdenis, onderschrijft; dus niet alleen leden van de Gereformeerde Gemeenten. „Waarbij we willen staan voor identiteit en kwaliteit”, zegt Van Mourik. „Vanuit onze eigen identiteit willen we dienstbaar zijn aan het geheel van de gereformeerde gezindte.”
Waarom zouden mensen Hebreeuws en/of Grieks gaan leren? „Het geeft een enorm stuk verdieping als je de Bijbel in de grondtalen kunt lezen. Persoonlijk zou ik me zelfs geamputeerd voelen als ik geen Hebreeuws en Grieks kende. Waarmee ik natuurlijk niet zeg dat iedereen de grondtalen moet leren. Maar het is zo mooi als je ze wel kent!”
En na die twee cursusjaren? „We gaan er de komende tijd aan werken dat mensen die de cursus met goed gevolg hebben afgerond, gemakkelijk toegang kunnen krijgen tot de universiteit. Maar eerst willen we een goede post-hbo-cursus opzetten.”
Israël en de Bijbel
Ook elders in den lande worden cursussen Hebreeuws aangeboden. Zo verzorgt drs. T. A. Lobbezoo uit Ermelo van september tot mei cursussen Hebreeuws „voor beginners en gevorderden.” In Harmelen, Zeist, Opheusden en Hoogeveen, maar ook privé.
Lobbezoo, die donderdag niet telefonisch bereikbaar bleek, wordt onder meer ondersteund en gefaciliteerd door de interkerkelijke stichting Israël en de Bijbel, gevestigd in Harmelen. De cursus omvat, aldus de website van deze stichting, lessen van anderhalf uur en vergt twee uur huiswerk per week. Na afloop zijn deelnemers, als het goed is, in staat om met behulp van een woordenboek en de grammatica zelfstandig „eenvoudige Bijbels Hebreeuwse teksten te lezen.”
TUA
Ook aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) van de Christelijke Gereformeerde Kerken gaan bij voldoende belangstelling in september weer „cursussen Bijbels Hebreeuws voor belangstellenden” van start. Ze worden verzorgd door universitair docente mevrouw dr. A. Drint en zijn bedoeld voor belangstellenden die niet als student aan de TUA staan ingeschreven.
De cursus voor beginners wil een eerste kennismaking met het Hebreeuws van de Bijbel bieden. Dr. Drint: „Het Hebreeuws is in principe een medeklinkerschrift. Voor de juiste uitspraak van de Bijbeltekst is in de periode na de verwoesting van de tempel een systeem van klinker- en andere leestekens toegevoegd. Cursisten leg ik uit welke patronen van naam- en werkwoorden je kunt tegenkomen, wat de woordvolgorde is in een Hebreeuwse zin. En ik illustreer dat met behulp van korte zinnen uit de Bijbel.”
De beginnerscursus wordt gegeven op de vrijdagmiddagen van 15 september tot en met 1 december. Gevorderden kunnen meedoen in een leesgroep. „Gezamenlijk lezen we daar een paar hoofdstukken uit de Bijbel”, aldus dr. Drint. „Spreuken 9 bijvoorbeeld, en uit Genesis, Jona, Ruth, enkele Psalmen.”
De leesgroep komt zes keer bijeen, te beginnen op dinsdagmiddag 12 september. De prijs voor de beginnerscursus is 115 euro plus 10 euro voor lesmateriaal; de prijs voor de leesgroep is 55 euro.
Tot nog toe waren er per cursus gemiddeld tien deelnemers, aldus de universitair docente. Ook nu hoopt zij weer op een minimumaantal van acht tot tien deelnemers.
De motivatie voor cursisten om zich te verdiepen in de ”lingua sacra”, de heilige taal, is uiteenlopend, zegt dr. Drint. „Mensen willen rechtstreeks iets uit de grondtekst kunnen lezen, anderen doen het ook vanuit belangstelling voor Israël en het Joodse volk, of om Hebreeuwse letters te kunnen schrijven. Voor een aantal is Hebreeuws leren echt een uitdaging. En dat is het ook.”