Aidsbestrijding
Toronto is dezer dagen het podium voor een groot aantal deskundigen op het gebied van aids. De conferentie markeert een strijd van 25 jaar tegen een ziekte die al 25 miljoen slachtoffers heeft geëist. De volle omvang ervan is nog nauwelijks duidelijk. Dat geldt ook voor de remedie: als de 20.000 bezoekers morgen weer huiswaarts keren, hebben ze geen kant-en-klaar recept op zak voor de bestrijding ervan.
De cijfers die op zo’n bijeenkomst gepresenteerd worden, gaan elke verbeelding te boven. Sinds het uitbreken van de pandemie zijn circa 65 miljoen mensen met hiv geïnfecteerd. Van hen die het virus onder de leden kregen, zijn er nog zo’n 40 miljoen in leven, waarbij 90 procent ook daadwerkelijk aids heeft. Elke 6,5 seconden komt er iemand bij en elke 10 seconden overlijdt er iemand aan de gevolgen ervan.De tragiek van zo’n epidemie laat zich onmogelijk in cijfers vatten. Elke vijf minuten overlijdt een schoolklas…
Een van de hoofdthema’s op de conferentie is het voorkómen van besmetting met het virus, dat vooral overgedragen wordt bij seksuele contacten. In christelijke kringen wordt meestal de nadruk gelegd op de abc-formule: abstinence (onthouding tot het huwelijk), be faithful (wees trouw) en condoms (gebruik van condooms), waarbij de volgorde van deze methodes van belang is. Anders dan bijvoorbeeld de Europese Unie hamert ook de regering-Bush -wereldwijd de grootste financier van aidsbestrijding- op onthouding.
Enkele grote organisaties hebben er gisteren in Toronto op gewezen dat er veel meer aandacht moet zijn voor condoomverstrekking. Slechts een op de vijf mensen kan beschikken over condooms. De organisaties zeggen dat de nadruk op onthouding geen goede strategie is. Onderzoek zou hebben aangetoond dat jongeren niet beïnvloed worden wanneer ze vooraf worden gewezen op het belang van zelfbeheersing en trouw. Ook de voormalige president Clinton beweerde tijdens de conferentie dat zulke onthoudingsprogramma’s ertoe leiden dat tieners op latere leeftijd juist afzien van condoomgebruik.
Een groep Amerikaanse onderzoekers heeft in Toronto echter het omgekeerde laten zien. Goede voorlichting aan tieners leidt er juist toe dat ze pas later aan een seksuele relatie beginnen.
Over dit onderwerp zal ook in Toronto het laatste woord niet gezegd worden. Duidelijk is dat het rondstrooien van condooms in Afrikaanse landen slechts symptoombestrijding is, terwijl voorlichting, onthouding en trouw de pandemie in de kiem kunnen aantasten. In enkele landen waar zulke programma’s draaien, is het aantal besmettingen op z’n retour: Zimbabwe, Uganda en Kenia.
Betekent dit dat christelijke hulpverleners onverkort moeten vasthouden aan de abc-formule en nooit condooms mogen verstrekken? Die vraag is moeilijk te beantwoorden. Het aanpassen van de seksuele moraal is een vrijwel ondoenlijke opdracht. De ontrouw zit de mens diep in het hart. Voorlichting kan niet vroeg genoeg beginnen, omdat jongeren soms al rond hun twaalfde jaar seksuele relaties hebben. Dat komt echter te laat voor de oudere generatie. In zo’n geval is de keuze tussen het houden van het zesde en het zevende gebod een welhaast onmogelijke, terwijl ze toch voor die keus staan.