De emotie die ontbrak in de foto’s was de juichstemming. Vanzelfsprekend. Wie zou niet wenen?Toch denkt een aanzienlijk deel van de Nederlanders daar anders over - althans, waar het de eigen begrafenis of crematie betreft. Uit een onderzoek van verzekeraar Centraal Beheer Achmea blijkt dat 45 procent van de ondervraagden graag een feestelijke uitvaart wil. Het moet een goed feest zijn, met bloemen en muziek die past bij de smaak van de overledene.

De resultaten van het onderzoek zijn verwerkt in een ”inspiratieboek” waaruit mensen ideeën voor hun begrafenis kunnen opdoen. Het boek weerspiegelt de hedendaagse visie op de dood. Onder het kopje ”rouwkost” vertelt de verzekeraar dat een groep topkoks zeven speciale uitvaartmenu’s heeft samengesteld. Het bedrijf doet ook kledingsuggesties. „Vroeger ging je in het zwart. Tegenwoordig kan alles. (…) En hoe wil je er zelf bij liggen?” Vermeld de dresscode op de rouwkaart, adviseert Centraal Beheer Achmea.

Het onderzoek dat de verzekeraar heeft laten uitvoeren, is deels een truc om publiciteit te krijgen. In een nieuwsarme tijd lukt dat meestal wel. Aan de andere kant zijn de resultaten een maatstaf voor het geestelijk gehalte van Nederland. Het is veelzeggend dat de meerderheid van de Nederlanders de voorkeur geeft aan een crematie boven een begrafenis.

De belangrijkste reden voor deze keus is dat er geen graf onderhouden of bezocht hoeft te worden. Daarin weerklinkt feitelijk de ontkenning van de dood. Daar moet je niet telkens aan herinnerd worden. Je moet er een punt achter zetten, geen somber gevoel aan overhouden - zo is de gedachte. De keus voor een feest als afsluiting, in plaats van een stemmige rouwplechtigheid, illustreert de behoefte aan het verbloemen van de dood, letterlijk.

Achter het verzachten van de dood ligt ook het ontkennen van de oorzaak ervan. Van huis uit hoort de dood inderdaad niet bij het leven. De dood is een indringer, maar dan wel een die de mens zichzelf op de hals heeft gehaald. Die zwarte bladzijde uit de geschiedenis van de mensheid ontbreekt in het boek van de verzekeraar. Daar valt geen geld aan te verdienen. Wie de diepte van de zonde voelt, vergaat de lust tot feesten.

Een feest bij de begrafenis helpt ook om de vervelende gedachte aan de opstanding en het laatste oordeel uit te bannen. Een aanzienlijk deel van de Nederlanders heeft vage ideeën bij een leven na dit leven. „Misschien zie ik jullie nog wel eens”, stond op het briefje dat zanger Herman Brood bij zich had toen hij van het Amsterdamse Hiltonhotel sprong. Jazeker, wij allen zullen elkaar eens zien en zelfs herkennen.

Voor degenen die hun leven hier te gronde hebben gericht en onverzoend en onheilig de eeuwigheid binnentreden, is er dan echter geen reden tot feest. Zalig zijn slechts de doden die in de Heere sterven.