Spoedoverleg Europese terreurexperts
BRUSSEL/LONDEN (ANP) – Europese terreurexperts houden volgende week spoedoverleg naar aanleiding van de verijdelde aanslagen op passagiersvliegtuigen. De huidige voorzitter van de Europese Unie, Finland, riep deskundigen bijeen om over de veiligheid in de luchtvaart te beraadslagen.
Pakistan identificeerde vrijdag een in Pakistan gearresteerde Brit als een hoofdverdachte bij de planning van de terreuraanslagen. In een verklaring van het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken staat dat ene Rashid Rauf waarschijnlijk een sleutelpersoon is in het complot.Volgens het ministerie hadden de betrokkenen in het complot contact met het terroristennetwerk al–Qaida in Afghanistan. Eerder hadden de VS al laten weten dat alles er op wees dat al–Qaida bij de verijdelde aanslagen betrokken was. Op de lijst verdachten die de Britse autoriteiten vrijgaven, komt geen Rashid Rauf maar wel een Tayib Rauf voor.
Britse veiligheidsdiensten speurden al sinds vorig jaar naar ingewijden in het terreurcomplot om een reeks toestellen op vluchten naar de Verenigde Staten op te blazen. Al kort na de aanslagen op het Londense openbaar vervoer in juli 2005 maakte een bezorgd lid van de Britse moslimgemeenschap de autoriteiten attent op plannen voor een nieuw complot.
Naar aanleiding van die tip begonnen de Britse inlichtingendiensten een onderzoek, meldde de Amerikaanse krant The Washington Post op gezag van een hoge functionaris bij een Europese inlichtingendienst. Het speurwerk leidde tot de arrestatie deze week van 24 personen die aanslagen op negen tot twaalf vliegtuigen zouden hebben willen plegen.
Bij de verdachten gaat het om Britse moslims, van wie de meesten twintigers zijn. In de groep bevindt zich zeker één tot de islam bekeerde blanke Brit. De Pakistaanse politie pakte zeven verdachten op, onder wie twee Britten.
Het onderzoek naar een mogelijke samenzwering breidde zich na de eerste tip steeds verder uit. Amerikaanse regeringsmedewerkers zeiden tegen de Amerikaanse nieuwszender CNN dat een Britse geheime agent in de terreurgroep was geïnfiltreerd. Eind 2005 waren honderden medewerkers van inlichtingendiensten bij het onderzoek betrokken. Zij volgden nauwgezet de gangen van tientallen verdachten.
Het ging onder meer om personen die tussen Groot–Brittannië en Pakistan reisden om geld in te zamelen en mensen te recruteren voor de terreuracties. Het bleef lange tijd gissen wat de samenzweerders precies van plan waren. Pas drie weken geleden zou het de Britse geheime dienst MI5 duidelijk zijn geworden dat de terreurverdachten vliegtuigen wilden opblazen.
De Britse antiterreureenheid besloot tot ingrijpen toen een boodschap aan de verdachten in Groot–Brittannië werd onderschept, waarin opdracht werd gegeven de reeks acties te beginnen. De Britse krant The Guardian citeerde een anonieme overheidsfunctionaris, die zei dat zowel een ’droogoefening’ als de aanslagen in de komende twee dagen zouden plaatsvinden.
Volgens Amerikaanse bronnen zou de bedoeling van de daders zijn geweest om drie uur lang steeds drie vliegtuigen op te blazen. Dat had honderden tot duizenden mensen het leven kunnen kosten. De terroristen zouden vloeibare chemicaliën en een ontstekingsmechanisme uit onderdelen van een iPod hebben willen gebruiken. Bij een reeks huiszoekingen zouden explosieven zijn gevonden en zeker één video–opname waarin een van de verdachten de aanslagen opeiste.
In verband met het verijdelde complot blijft in Groot–Brittannië het allerhoogste terreuralarm gelden. Het alarm werd donderdag afgekondigd. Minister van Binnenlandse Zaken John Reid zei ervan uit te gaan dat de belangrijkste verdachten zijn opgepakt, maar dat het beter is „het zekere voor het onzekere te nemen".