Volgens Akzo was het transport al die jaren volkomen veilig, maar de tegenstanders kwamen met succes in het geweer tegen de trein. „Want stel dat een onmogelijke ramp toch zou gebeuren.”De omstreden treinen reden vanaf de jaren zeventig in het holst van de nacht door Nederland om chloortekorten op de verschillende productielocaties van Akzo aan te kunnen vullen. In eerste instantie produceerden de fabrieken in Hengelo en Delfzijl chloor ten behoeve van de locatie in de Botlek, later reden de treinen andersom, vanuit Rotterdam naar het oosten en noorden.

Vervoerden de treinen in de jaren zeventig nog meer dan 270.000 ton chloor per jaar, vorig jaar was daar nog minder dan 50.000 ton van over. Het bedrijf gebruikt het zwaar giftige spul als grondstof voor de productie van onder meer zeep, lijm en pvc.

Tientallen acties van ongeruste burgers en politici langs het spoor bleven niet onopgemerkt, want in 2002 besloot Akzo na intensief overleg met de ministers Pronk (Milieu) en Jorritsma (Economische Zaken) tot het stopzetten van de transporten. De onderneming gaat voortaan op locatie chloor produceren, waardoor de wagons niet meer hoeven te rijden.

„Nederland wordt er weer een stukje veiliger op”, constateert Vincent Mulder, SP-voorman in Hengelo en destijds woordvoerder van het comité ”Rood sein voor chloortrein”. Mulder kwam na de vuurwerkramp in Enschede in het geweer tegen de chloortrein. „Enschede was een onmogelijke ramp, die toch plaatsvond”, stelt Mulder. „De mensen in de omgeving waren bang dat iets vergelijkbaars ook bij Akzo in Hengelo zou kunnen gebeuren.”

Uit onderzoek in opdracht van een aantal Groningse burgemeesters bleek dat àls het giftige chloorgas ooit in dichtbevolkt gebied zou ontsnappen, er wel eens 5000 doden zouden kunnen vallen. De kans dat er zich een ramp voltrekt met een chloortrein is echter bijzonder klein, benadrukt burgemeester Wilte Everts van de Groningse gemeente Bedum.

De burgemeester gaf destijds namens zijn Groningse collega’s opdracht voor het onderzoek en woont op vijftig meter afstand van de spoorlijn. „Dan praat je over een neerstortend vliegtuig op een wagon, of een Herculestank die zich op volle snelheid in de flanken van een chloortrein boort”, schetst hij. „Tegenstanders van de chloortrein hadden de neiging om alles enorm op te blazen.”

Hoe groot de kans is dat er wat fout gaat, kan me niet zo veel schelen”, verklaart Mien Tulp uit Groningen onomwonden. Zij was in 2000 een van de eersten die namens de werkgroep in haar straat -die het spoort kruist- de discussie over de chloortrein weer aanzwengelde. „Ik wil graag zelf beslissen of we dit soort risico’s voor lief nemen.”

„Actievoeren heeft dus zin”, concludeert SP’er Mulder. „De maatschappelijke druk om door te gaan met de transporten werd gewoon te hoog.”