„IC-patiënt in Ede niet welkom”
De Edese internist A. van Zanten begrijpt er niets meer van. Zijn intensivecareafdeling staat model voor andere ziekenhuizen en zou gaan uitbreiden. Maar in plaats daarvan worden er voorbereidingen getroffen om de afdeling te sluiten. „Als ze wat aan je kunnen verdienen als patiënt ben je welkom, heb je iets ernstigs en ben je te duur, dan is er geen plek.”
Van Zanten is niet alleen coördinator van de intensivecareafdelingen (IC-1 en -2) van het ziekenhuis Gelderse Vallei, maar ook secretaris van de Nederlandse Vereniging Intensive Care, waarbij 1600 medisch specialisten zijn aangesloten. Van collega’s hoort hij dat veel ziekenhuizen IC-bedden leeg moeten laten staan omdat er geen personeel is. „Wij hebben wel voldoende personeel, maar bij ons moeten er juist 19 banen worden geschrapt. Dat is toch niet uit te leggen? Het is de omgekeerde wereld. Onvoorstelbaar.”
In het voorlopig herstelplan van de raad van bestuur van het Vallei-ziekenhuis is aangekondigd dat afdeling IC-2 moet verdwijnen. Volgens de ziekenhuistop zou het gat in de zorg door interne verschuivingen kunnen worden opgevangen, maar dat noemt Van Zanten onmogelijk. „Het komt erop neer dat we nog meer patiënten moeten doorsturen naar andere ziekenhuizen of dat operaties op het laatste moment moeten worden afgezegd. Nu al gebeurt dat 250 keer in een jaar, straks nog eens 150 keer extra.”
Zijn ontgoocheling is des te groter omdat hij juist bezig was met plannen voor uitbreiding van 13 naar 16 bedden. Dat kan hij nu wel vergeten. Deze week kreeg het personeel van de afdeling de vraag voorgelegd naar welke andere baan de voorkeur uitgaat. „En dat terwijl er eerst overleg was toegezegd”, foetert Van Zanten.
Onlangs kwam minister Borst van Volksgezondheid onder vuur te liggen omdat als gevolg van een tekort aan IC-bedden, levensreddende zorg aan patiënten werd onthouden. Van Zanten is lid van een stuurgroep van het ministerie die de nijpende capaciteitsproblematiek gaat aanpakken. Een van de voorstellen is de bestaande IC-afdelingen op te splitsen in beademingsbedden en bedden waar uitsluitend extra zorg wordt verleend. Dat verhoogt de efficiency en vermindert het tekort.
„In Ede hebben we die splitsing al doorgevoerd”, vertelt Van Zanten met gepaste trots. „Daarom zijn we uitgeroepen tot landelijk voorbeeldmodel. Onze afdeling IC-2 is onlangs uitgebreid belicht in vakblad Medisch Contact. Uitgerekend deze succesvolle afdeling wil de raad van bestuur sluiten. Dat is toch buitengewoon ongelukkig? Alles wordt tenietgedaan. Het is een enorme verspilling.”
Hij heeft wel een vermoeden waarom IC-2 moet verdwijnen. IC-bedden zijn duur en de vergoedingen zijn niet kostendekkend. „Aan een liesbreuk is geld te verdienen, aan de beademing van een ernstig zieke patiënt niet. De een is hier welkom, de ander wordt doorgestuurd naar een ander ziekenhuis. Zo mag je toch niet met je patiënten omgaan? Bovendien houdt het doorsturen een keer op. Andere ziekenhuizen hebben ook hun problemen en weigeren steeds vaker IC-patiënten uit Ede op te nemen. Logisch.”
De voorbereidingen die het ziekenhuis treft om de afdeling IC-2 op te heffen, hebben volgens de internist-intensivist onder het IC-personeel veel spanningen en onrust teweeggebracht. Hij voorziet dat een aantal naar elders zal vertrekken. „Dat is dramatisch, want hoogwaardig personeel als IC-verpleegkundigen is moeilijk te krijgen.” Er volgt een korte pauze. Van Zanten: „De zorg voor kritisch zieke patiënten in de regio komt ernstig in gevaar.”