Dat staat in het meer dan zestig jaar oude dagboek van een van de zusters augustinessen van het klooster waarin de Italiaanse krant La Stampa inzage heeft gehad.Pius XII, paus van 1939-1958, heeft na de oorlog vaak het verwijt gekregen dat hij zweeg over de vervolging van de Joden door de nazi’s. Het klooster ligt vlak bij de St.-Jan van Lateranen, een van de vier hoofdkerken van Rome en bisschopskerk van de bisschop van Rome, een van de functies van de paus.

De schrijfster van het dagboek, die anoniem blijft, noemt meer dan tien Joden en niet-Joden die tussen september 1942 en juni 1944 een kortere of langere tijd in het klooster ondergedoken zaten. Een van hen was de Joodse nicht van Palmiro Togliatti, na de oorlog leider van de Italiaanse Communistische Partij (PCI). Volgens de schrijfster van het dagboek wilde de paus „zijn kinderen zoals de Joden” redden en gaf hij de oversten van kloosters opdracht hun gebouw open te stellen voor degenen die werden vervolgd.

Toen de moeder-overste van het klooster van de augustinessen bemerkte dat de SS geen ontzag voor de vrouwenkloosters toonde, liet zij een politieagent die in het verzet zat valse identiteitsdocumenten voor de onderduikers maken.

Paus Pius XII werd in 1939 gekozen tot paus. Over zijn rol in de oorlog is altijd veel onduidelijkheid blijven bestaan. De Sovjet-Unie noemde Pius XII in 1945 een „fascist en bondgenoot van Hitler.” Negen jaar later, in 1954, meende de Sovjetacademie der wetenschappen Pius XII als overtuigd samenzweerder ontmaskerd te hebben, die het op het bolsjewisme had gemunt. In 1963 zei de toneelschrijver Rolf Hochhuth dat Pius XII „medeschuldig” was aan de moord op de Europese Joden, omdat hij tijdens de oorlogsjaren had gezwegen.

In 1999 brandmerkte de historicus John Cornwell paus Pius XII als antisemiet. Volgens de politicoloog Daniël Jonah Goldhagen, verbonden aan de universiteit van Harvard, werd Pius’ houding tegenover de Duitse vervolging van de Joden tot op zekere hoogte ingegeven door het feit dat hij kennelijk het communisme en de Joden op één hoop gooide. Pius XII stond bekend als een felle anticommunist, die het communisme meer vreesde dan het nationaalsocialisme.

Goldhagen trekt de conclusie dat de paus in officiële verklaringen met geen woord repte over de deportaties en de vernietigingskampen vanwege zijn antisemitische overtuiging.

De meeste historici denken dat Pius zweeg om nog groter kwaad te voorkomen. Als hij geen partij koos, zou de Heilige Stoel in een woelige wereld staande blijven.