Het comité bestaat uit achttien deskundigen die de naleving controleren van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (BuPo). In 2001 bekritiseerde deze groep de Nederlandse regering vanwege de euthanasiewetgeving.Het VN-comité is bezorgd over „geloofwaardige en onweersproken informatie” dat Amerika ertoe is overgegaan mensen maanden of jaren vast te houden in geheime gevangenissen. Gevangenen mogen uitsluitend worden vastgehouden op plaatsen waar zij volledige bescherming genieten van de wet, aldus het comité.

De Amerikaanse regering zei in een reactie dat het BuPo-verdrag alleen betrekking heeft op het nationale territorium van de staten die het hebben ondertekend en niet van toepassing is op het Amerikaanse leger en zijn vestigingen in het buitenland. „Ondanks de duidelijke beperking van zijn mandaat heeft het comité nu al zesmaal aanbevelingen gedaan betreffende activiteiten buiten het territorium van de VS”, zei de juridisch adviseur van het ministerie van buitenlandse zaken, John Bellinger, in een verklaring. „Wij vinden dit een onzalige afleiding van de aandacht van het comité.”

Het comité sprak er ook zijn bezorgdheid over uit dat de VS gedurende een bepaalde periode toestemming hebben gegeven voor ontoelaatbare ondervragingstechnieken en zei dat degenen die daar verantwoordelijk voor zijn, moeten worden gestraft.

Het comité prees daarentegen de uitspraak van het Amerikaanse hooggerechtshof, eerder dit jaar, dat buitenlandse terreurverdachten recht hebben op bescherming van de Amerikaanse wet en de Conventie van Genève. Daarmee heeft het hof de algemene geldigheid onderstreept van de fundamentele rechten van het Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten, zei het comité.

De Amerikaanse vertegenwoordiger bij de VN in Genève schamperde dat het comitérapport over Noord-Korea nog niet half zo dik is als over de VS. Het Australische comitélid Ivan Shearer zei dat het comité meer verwacht van de VS. „En we moeten praktisch zijn bij wat we denken dat een land kan doen.”

In mei werden de VS al op de vingers getikt door het VN-comité dat toeziet op het Verdrag tegen Marteling. Het comité zei dat de VS het detentiekamp Guantanamo Bay in Cuba moeten sluiten en zich in de strijd tegen terreur moeten onthouden van het gebruik van geheime gevangenissen en het martelen van gevangenen.

Ook vindt het Mensenrechtencomité dat de VS een moratorium moeten instellen op de doodstraf, omdat die onevenredig vaak wordt uitgesproken tegen leden van minderheden en tegen arme mensen. Liever nog zouden de VN een afschaffing van de doodstraf zien, aldus het rapport.

Het comité zei het te betreuren dat de VS niet hebben aangegeven of zij hebben onderzocht of de doodstraf in hun wetgeving wel gereserveerd blijft voor de allerzwaarste misdrijven. Het stelt vast dat het aantal misdaden waarvoor de doodstraf kan worden gegeven sinds eerdere beoordelingen is uitgebreid.

Het comité dringt er bij de VS op aan de wetgeving alsnog aan een onderzoek te onderwerpen en ook na te gaan hoe groot de discrepantie is tussen de bestraffing van minderheden en kansarmen en andere mensen. Het opleggen van levenslange gevangenisstraf aan minderjarigen, zoals in 42 Amerikaanse staten is toegestaan, moet volgens het comité ook ophouden, omdat daarmee het internationaal recht wordt geschonden. Op dit moment zitten ongeveer 2000 jongeren in de VS levenslang uit. Verder leverde het comité kritiek op het grote aantal geesteszieken in Amerikaanse gevangenissen en de slechte behandeling van vrouwelijke gedetineerden. Mannelijke bewakers zouden bij het betreden van de vrouwenafdeling moeten worden begeleid door vrouwelijke bewakers en er moet een eind komen aan de praktijk in sommige gevangenissen om zwangere vrouwen met boeien om te laten bevallen, aldus het comité.