Buitenland

Uganda gooit vredesberaad over andere boeg

KAMPALA - De Ugandese regering probeert directe vredesonderhandelingen op gang te brengen met commandant Joseph Kony van het Verzetsleger van de Heer, omdat besprekingen met een delegatie weinig opleveren.

Nico van den Berge
28 July 2006 12:25Gewijzigd op 14 November 2020 03:58

Recente onderhandelingen over vrede tussen de Ugandese regering en een delegatie van het Verzetsleger van de Heer (LRA) van Joseph Kony in de Zuid-Sudanese stad Juba hebben nauwelijks resultaten opgeleverd.De belangrijkste reden daarvoor lijkt te zijn dat de LRA-delegatie en de top van de LRA verschillende doelen nastreven. De delegatie bestaat voornamelijk uit aanhangers van de LRA uit westerse landen, namelijk uit Engeland en de Verenigde Staten. Zij hebben zelf nooit meegevochten in de smerige oorlog die al twintig jaar woedt in het noorden van Uganda.

De delegatie is weliswaar samengesteld door Kony en zijn naaste medewerker Vincent Otti, maar het lijkt erop dat deze afgevaardigden louter hun eigen doeleinden nastreven.

De delegatie heeft negen voorwaarden op tafel gelegd waaraan moet worden voldaan voordat ze met echte besprekingen wil starten. Die voorwaarden gaan de Ugandese regering veel te ver. Een ervan is een staakt het vuren. Daarmee zou de Ugandese regering echter een belangrijk onderhandelingsvoordeel verliezen, namelijk militaire druk op het beruchte LRA.

Een andere voorwaarde is een toezegging dat de LRA-top belangrijke politieke functies krijgt in de Ugandese regering. Deze voorwaarde wordt als absurd beschouwd. Joseph Kony als, bijvoorbeeld, vicepremier in de regering van president Museveni. Dat is een gedachte die niet eens serieus wordt genomen.

De reden voor Kony om niet zelf naar de vredesbesprekingen te gaan, maar een delegatie te sturen, is dat hij bang is voor arrestatie. Tegen hem en vier van zijn commandanten zijn internationale arrestatiebevelen uitgevaardigd door het Internationaal Strafhof in Den Haag. Kony en zijn commandanten worden verdacht van grove oorlogsmisdaden en van misdaden tegen de mensheid.

Die arrestatiebevelen worden door de LRA-top blijkbaar uiterst serieus genomen. Waarschijnlijk zijn die bevelen een hoofdoorzaak voor Kony en de zijnen om überhaupt vredesonderhandelingen te starten.

De andere belangrijke reden om te onderhandelen over vrede is natuurlijk dat de LRA er militair gezien slecht voorstaat. De LRA is voor het grootste deel verdreven uit het noorden van Uganda. De soldaten van Kony houden zich nog op in de buurlanden Zuid-Sudan en de Democratische Republiek Congo.

Kony wil dus wel onderhandelen over vrede, maar is ten eerste bang voor zijn eigen toekomst. Ten tweede is zijn startpositie uiterst wankel.

Die wankele positie is echter niet doorgedrongen tot leden van de onderhandelingsdelegatie in Juba. Uit hun voorwaarden blijkt dat zij denken grote veranderingen teweeg te kunnen brengen in de koers van Uganda.

Het verschil van inzicht tussen de delegatie en de LRA-top bleek al direct bij de start van de onderhandelingen. President Museveni bood Kony en zijn commandanten amnestie aan. Die amnestie werd door de onderhandelingsdelegatie van de LRA als volstrekt onvoldoende afgewezen. De LRA-top moest niet alleen vrijuit gaan, maar ook in aanmerking komen voor belangrijke politieke posities.

Als door een wesp gestoken reageerde Vincent Otti op die afwijzing van amnestie door zijn onderhandelingsdelegatie, door vanuit de bossen in Congo te bellen met een populair Frans radioprogramma dat in Afrika wordt uitgezonden. Hij zei tijdens de uitzending dat de LRA-top het aanbod van amnestie met beide handen wil aannemen. Een tegenovergestelde reactie dus.

De delegatie van de Ugandese regering is op dit moment terug in Kampala, de hoofdstad van Uganda. Tegelijkertijd is een vliegtuig vol familieleden van Kony, Otti en de drie andere aangeklaagde LRA-commandanten onderweg naar het Garambapark in Congo, waar de LRA-leiding zich schuilhoudt. De Ugandese regering wil daarmee het vertrouwen winnen van de LRA-top.

De bedoeling is duidelijk: de Ugandese regering wil directe onderhandelingen op gang brengen met de echte leiders van de LRA. Dat blijkt ook uit de woorden van de Ugandese minister van Buitenlandse Zaken, Okello Oryem, die lid is van de onderhandelingsdelegatie van de Ugandese regering. Vorige week zei hij tijdens een persconferentie gefrustreerd: „Als de onderhandelingen zouden gaan over de echte wensen van Kony, zouden we al lang een overeenkomst hebben getekend.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer