Kans op borstkanker groter bij nachtwerk
Vrouwen die ’s nachts werken hebben een soms wel 60 procent grotere kans op borstkanker dan vrouwen die dat niet doen. Dit blijkt uit twee studies die gisteren in het tijdschrift van het Amerikaanse nationaal kankerinstituut zijn gepubliceerd.
Helder licht in donkere uren zou de afgifte van melatonine in het lichaam verlagen en die van oestrogeen verhogen. Tussen het oestrogeenniveau en borstkanker zou een verband bestaan.
Het verhoogde risico op borstkanker geldt voor vrouwen die vele jaren nachtwerk doen. De studies doen vermoeden dat hoe langer men ’s nachts werkt, des te groter de kans op borstkanker wordt. Volgens de auteurs van beide studies, Scott Davis van het Fred Hutchinson Cancer Research Center in Seattle en Francine Laden van Brigham and Women’s Hospital in Boston, is verder onderzoek noodzakelijk voordat roosters voor nachtwerk veranderd worden.
In de studie van Davis werd het werkverleden vergeleken van 763 vrouwen met en 741 vrouwen zonder borstkanker. Vrouwen die gedurende drie jaar of minder regelmatig ’s nachts gewerkt hadden, hadden een ongeveer 40 procent grotere kans op borstkanker dan vrouwen die nooit nachtdienst gedaan hadden.
Vrouwen die meer dan drie jaar nachtwerk hadden gedaan, hadden 60 procent meer kans op borstkanker. In het onderzoek van Laden werd een „matig verhoogd risico” op borstkanker geconstateerd na langdurige perioden van wisselende nachtdiensten. Deze studie is gebaseerd op ziektegeschiedenissen en arbeidsverledens van ruim 78.000 verpleegkundigen in de periode 1988–1998.
Pijnappelklier
Verpleegsters die gedurende 29 jaar of minder, drie of meer keer per maand nachtdienst verrichtten, hadden een ongeveer 8 procent grotere kans op borstkanker. Voor vrouwen die meer dan dertig jaar wisseldiensten met nachtdiensten hadden gedraaid, ging het risico op borstkanker met 36 procent omhoog.
Beide studies suggereren dat het verhoogde risico op borstkanker voor vrouwen met wisseldiensten wordt veroorzaakt door verschuivingen in de natuurlijke melatoninecyclus van het lichaam, die teweeg worden gebracht door blootstelling aan helder licht tijdens nachtelijke uren. Melatonine wordt ’s nachts door de pijnappelklier afgescheiden. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat bij helder licht minder melatonine wordt afgescheiden. Bij vrouwen leidt dit tot een verhoogde productie van oestrogeen.
Ook bij mannen die nachtdiensten doen zouden veranderingen in de melatonineafscheiding het risico op bepaalde vormen van kanker, bijvoorbeeld aan de prostaat, kunnen verhogen. Davis is echter geen studie bekend die hier specifiek op gericht was.