„Het voortbestaan van Israël is in gevaar.” De belangrijkste steunbetuiging maandag in Rome kwam wellicht uit onverwachte hoek. De man die sprak was Piero Fassino, de leider van de Democraten van Links. Hij zei nog meer: „Elk democratisch land, dus ook Italië, moet aan de islamistische wereld en zijn leiders duidelijk maken dat de democratische wereld nooit zal toestaan dat Israël in gevaar wordt gebracht.”De leider van de grootste regeringspartij sprak deze woorden maandagnacht op het pleintje bij de synagoge in het voormalige getto van Rome tijdens een pro-Israëlische manifestatie. Eveneens aanwezig waren kopstukken van rechts, onder wie Gianfranco Fini (leider van een partij met een -afgezworen- fascistische achtergrond), Marcello Pera (oud-voorzitter van de Senaat), die als niet-Jood een keppeltje droeg, en de leiders van twee oppositiepartijen.

Silvio Berlusconi zond een telegram. De opkomst van de belangrijkste leiders van centrumrechts was niet opvallend. Zij staan sinds jaren achter Israël. De politiek van de regering-Berlusconi kan als pro-Israëlisch worden omschreven. In mei had de Joodse gemeenschap ex-premier Silvio Berlusconi in het zonnetje gezet en hem bedankt voor zijn onvoorwaardelijke steun aan Israël. Met de komst van de nieuwe, linkse regering-Prodi vrezen de Joden het einde van Berlusconi’s politiek.

Traditioneel stond het Italiaans Jodendom dicht bij de sociaaldemocratie. Maar de laatste decennia voelen de Joden zich door veel linkse partijen in de kou gezet, omdat ze feitelijk de kant van de Palestijnen hebben gekozen. De aanwezigheid van Fassino, maar ook van de linkse burgemeester van Rome, Walter Veltroni, en vele andere prominente linkse parlementariërs geeft aan dat gematigd links zich aan het herpositioneren is.

Het is voor de Joden verheugend dat de nieuwe linkse regering daarmee niet per se negatief tegenover Israël staat. Romano Prodi heeft zich ontpopt als onderhandelaar („faciliteur” noemt Prodi het zelf bescheiden) in het conflict in het grensgebied tussen Israël en Libanon, ook al gaf zijn voorstel om Iran een rol als onderhandelaar te geven weinig blijk van kennis van politieke verhoudingen. De Italiaanse premier heeft naar eigen zeggen dagelijks contact met zowel de Israëlische premier Olmert als zijn Libanese collega Siniora. Kritischer is Prodi’s minister van Buitenlandse Zaken, Massimo D’Alema. Hij herhaalde dinsdag dat de reactie van Israël „buitenproportioneel” is.

Zijn kritiek is niets vergeleken bij de reactie van partijen die openlijk anti-Israël zijn, en die te vinden zijn aan beide uiteinden van het politieke spectrum. Maandagmiddag gooiden aanhangers van de fascistische partij Forza Nuova (die geen zetels heeft in het parlement) tomaten naar de ingang van de Israëlische ambassade. Maandagavond hielden linkse organisaties, zoals vakbonden, Pax Christi en twee communistische partijen die vertegenwoordigd zijn in de regering-Prodi, een demonstratie waarin Israël ertoe werd opgeroepen „het geweld” te staken. De demonstratie startte niet ver van het getto, en de politie moest eenmaal kort in actie komen om te voorkomen dat demonstranten van beide manifestaties met elkaar slaags raakten. Een communistische parlementariër maakte zich daar boos over. „Hoe is het mogelijk dat de pro-Israëlisch manifestatie mocht worden gehouden vlak bij de plaats waar wij demonstreerden.” Mogelijk omdat de synagoge er staat.