Israëlische deskundigen en commentatoren zijn eensgezind in hun analyse. Om de internationale aandacht van zijn omstreden kernprogramma af te leiden en sancties te ontlopen, heeft Teheran op twee fronten een confrontatie met Israël georganiseerd. Europa en de Verenigde Staten zullen het in de ogen van Iran nu wel uit hun hoofd laten op een volgende crisis in het Midden-Oosten aan te sturen - met alle gevolgen voor de olieprijzen en de financiële markten van dien.De afgelopen maanden hadden in Teheran diverse ontmoetingen tussen het Iraanse regime en leiders van Hamas en Hezbollah plaats. Khaled Mashal, de leider van Hamas die in ballingschap in Damascus leeft, keerde na het laatste bezoek aan de Islamitische Republiek naar verluidt terug met 50 miljoen dollar in contanten. Genoeg om een minioorlog tegen Israël mee te beginnen.

Hezbollah heeft zich de laatste tijd sterk gemaakt om zich in de Libanese politiek te nestelen. Dat is heel behoorlijk gelukt, gezien het feit dat de organisatie twee ministersposten in het kabinet en 23 zetels in het parlement heeft veroverd. Voorwaarde was wel dat de Partij van Allah zich zou inzetten voor de wederopbouw en het economisch herstel van Libanon. Daar paste geen oorlog met Israël bij.

Klaarblijkelijk hebben de orders vanuit Teheran voor Hezbollah echter zwaarder gewogen dan het welzijn van de Libanese bevolking en de stabiliteit in het Midden-Oosten. Dat is nauwelijks verwonderlijk. Iran is het spirituele thuisland van de sjiitische beweging. Bovendien voorziet de Islamitische Republiek Hezbollah maandelijks van miljoenen dollars aan wapens en andere steun. Dat schept dubieuze verplichtingen.

Over de vraag of Teheran rechtstreeks bevel heeft gegeven voor de aanvallen van Hamas en Hezbollah op Israël en de ontvoeringen van Israëlische militairen, valt wellicht nog te twisten. Maar niet over de vraag hoe Iran over de Joodse staat denkt. De oproep van president Ahmadinejad om Israël van de kaart te vegen en zijn ontkenning van de Holocaust spreken boekdelen. Ook de reactie op de acties van Hezbollah -„Israël heeft dit verdiend”- en de waarschuwing dat Iran „onvoorstelbare aantallen slachtoffers zal maken” als de Israëlische strijdkrachten Syrië aanpakken, zeggen genoeg.

Of het huidige conflict zich verder zal uitbreiden, hangt daarom vooral van de machthebbers in Teheran -en in mindere mate van Damascus- af. Als Iran ervoor kiest de situatie te laten escaleren, zal Teheran vermoedelijk proberen Syrië bij de oorlog te betrekken. Damascus zit zeker niet te wachten op een confrontatie met het militair veel sterkere Israël, maar moet ook rekening houden met zijn relatie met de Islamitische Republiek en het behoud van het laatste restje van zijn invloed -via Hezbollah- in Libanon.

De Israëliërs vrezen vooral dat Iran de Partij van Allah de vrije hand zal geven om haar volledige wapenarsenaal tegen de Joodse staat in te zetten. Gisteren wist Hezbollah al de havenstad Haifa te treffen, een actie die volgens Israël een „zeer belangrijke escalatie” betekent. De organisatie beschikt echter ook over Iraanse Fajr 5-raketten, projectielen die een bereik van 75 kilometer hebben en een stad als Hadera kunnen treffen.

De grootste angst is echter dat de sjiitische terreurbeweging zogenaamde Zelzalraketten, eveneens van Iraanse makelij, zal afvuren. De Zelzal kan naar schatting 200 kilometer overbruggen en is daarmee in staat het grootste deel van Israël te bestrijken, inclusief de dichtbevolkte stad Tel Aviv.

Of Iran het zover laat komen, valt nog te bezien. Israël heeft zijn militaire operaties tot nu toe tot Libanon beperkt. Jeruzalem zal echter niet aarzelen elk land dat het voortbestaan van de Joodse staat in gevaar brengt met alle mogelijke middelen te bestrijden. Anderzijds vormt Hezbollah de enige externe exponent van de Iraanse islamitische revolutie en een direct bruggenhoofd om de strijd met Israël gestalte te geven. Wat laat Iran het zwaarst wegen?