Toch kleven er enorme juridische risico’s aan de beursgang van Rosneft vanwege de controversiële manier waarop het concern is uitgegroeid tot de op een na grootste olieproducent van Rusland.Rosneft brengt 14 tot 19 procent van het aandelenkapitaal naar de markt voor een verwachte introductiekoers van 7,15 dollar tot 7,85 dollar per aandeel. De beurswaarde van het olieconcern komt daarmee uit tussen de 60 miljard en 80 miljard dollar. Rosneft zou de opbrengst willen gebruiken om een schuld van ongeveer 11 miljard dollar af te betalen. De beursgang stond oorspronkelijk gepland voor vrijdag, maar lijkt nu te worden opgeschoven tot 19 of 20 juli.

Een aantal grote buitenlandse investeerders heeft al interesse getoond in een strategisch belang in Rosneft. Oliemaatschappijen uit China, India en Maleisië lieten weten voor miljarden dollars aandelen Rosneft te willen kopen. Shell en BP zouden ook wel iets voelen voor een belang in Rosneft. Ook de top van het Russische zakenleven, zoals de oud-oliebaron en Chelsea-eigenaar Roman Abramovitsj, heeft zich na aanmoedigingen door het Kremlin enthousiast achter de beursgang geschaard. De particuliere belegger in Rusland wordt momenteel gepaaid aandelen van het olieconcern te kopen met grote billboards waarop staat: „Word aandeelhouder in Rosneft!”

De aandacht voor de beursgang van Rosneft is echter minstens zo groot als de controverse die rond Rosneft hangt. Het in 1993 uit de schamele resten van de oude Sovjetolie-industrie opgerichte bedrijf kon tot zijn huidige omvang uitgroeien door de omstreden acquisitie van Yuganskneftegaz. Deze grote olieproductiedivisie werd eind 2004 in een door het Kremlin georganiseerde veiling losgeweekt van het Russische olieconcern Yukos en in een schimmige transactie voor ver onder de marktprijs doorverkocht aan Rosneft. Nu is Yugansk goed voor 70 procent van de omzet van Rosneft.

De ontmanteling van het inmiddels failliet verklaarde Yukos was zelfs voor Russische begrippen controversieel. Volgens het Kremlin hadden Yukos en zijn oprichter, Michail Chodorkovski, nog voor tientallen miljarden dollars aan achterstallige belastingclaims en boetes uitstaan. Critici beweren echter dat de Russische president Vladimir Poetin op die manier Chodorkovski wilde straffen voor zijn tegen het Kremlin gerichte politieke ambities. De eens rijkste man van Rusland zit nu in Siberië een gevangenisstraf van acht jaar uit wegens fraude en belastingontduiking.

De advocaten van de gedupeerde aandeelhouders van Yukos maken zich ondertussen klaar om voor mogelijk 47 miljard dollar aan schadeclaims bij Rosneft in te dienen. Zij vinden de manier waarop Rosneft in het bezit van Yugansk is gekomen illegaal. Een van de advocaten van Chodorkovski noemde de beursgang van Rosneft „een door de staat gesanctioneerde uitverkoop van gestolen goederen” en heeft tevergeefs de beurs in Londen gevraagd deze tegen te houden. Ook de Amerikaanse superbelegger en filantroop George Soros riep op tot een boycot van de aanstaande aandelenuitgifte door Rosneft.

Rosnefttopman Sergei Bogdantsjikov wuift alle bezwaren weg. Volgens hem zijn alle juridische obstakels uit de weg geruimd door recente gerechtelijke uitspraken en hoeven beleggers in Rosneft zich nergens zorgen over te maken. „De zaak omtrent de verkoop van Yuganskneftegaz is afgerond. Wie kan er nu nog claims tegen ons hebben”, aldus Bogdantsjikov. Toch houdt Rosneft een slag om de arm, want in de prospectus worden potentiële beleggers uitvoerig gewezen op de juridische gevaren die voortkomen uit de Yukosaffaire.