Volgens de zegsvrouw heeft de inspectiedienst van het ministerie van Sociale Zaken in 2005 aanzienlijk meer tips gekregen over illegale werkzaamheden bij particulieren. In 2004 werd nog maar bij 142 particulieren gecontroleerd. De woordvoerster verklaart de stijging uit het feit dat de Arbeidsinspectie campagne heeft gevoerd met radiospotjes en advertenties in kranten om mensen te waarschuwen voor het inhuren van illegale krachten.Illegale arbeid is in de bouwsector al jaren een groot probleem. In 2005 voerde de Arbeidsinspectie 40 procent meer inspecties uit dan in 2004. In totaal troffen inspecteurs bij ruim een derde van de bezochte werkplekken buitenlandse bouwvakkers aan die niet beschikten over een werkvergunning. Dit percentage is te vergelijken met dat in voorgaande jaren.

Tijdens de inspecties werden een kleine 1100 vreemdelingen zonder werkvergunning aangetroffen. Circa 250 bouwvakkers hadden bovendien geen verblijfsvergunning. Bijna driekwart was afkomstig uit een van de nieuwe EU–lidstaten. Er werden 381 boetes uitgedeeld, waarvan 205 aan particulieren. De boete per illegale werknemer bedraagt voor bedrijven 8000 euro en voor particulieren 4000 euro.

Volgens de woordvoerster van de Arbeidsinspectie realiseren particulieren zich vaak niet dat ze werkgever worden zodra ze een buitenlandse werknemer inhuren die werkt als ’schijnzelfstandige’. Vorig jaar troffen inspecteurs 324 schilders, timmerlieden en metselaars aan die werkten als kleine zelfstandige. Dat is 2,5 keer zoveel als in 2004.

Een op de drie zelfstandigen bleek in 2005 echter feitelijk als werknemer te werken en was een schijnzelfstandige. Twee derde van hen kwam uit Polen. De Arbeidsinspectie voert de controle op deze zelfstandigen zonder personeel op, onder meer wegens het openstellen van de grenzen voor werknemers uit nieuwe EU–landen. Deze ondernemers kunnen namelijk hun eigen prijs bepalen en zo het wettelijk minimumloon ontduiken. Dat wordt in het geval van schijnzelfstandige als oneerlijke concurrentie gezien.