Eigenlijk heeft de naam van het bedrijf in Bergen op Zoom weinig met het belangrijkste product, de tandenborstel, te maken. Lactona is afgeleid van galactonic lactone, de werkzame stof in het tandpoeder dat de onderneming bij de start in 1931 in de Verenigde Staten op de thuismarkt brengt.Na een experiment met haarborstels vlak na de Tweede Wereldoorlog komt Lactona pas in 1954 met de eerste tandenborstel op de proppen: de M39, ontworpen door een Amerikaanse tandarts.

In 1972 worden de Lactonaborstels op de Nederlandse markt geïntroduceerd. Tien jaar later verhuist de productie van de Verenigde Staten naar Bergen op Zoom. Het bedrijf is dan nog wel in Amerikaanse handen, maar in 1996 krijgt de onderneming een Nederlandse eigenaar.

Vanaf dat moment bestaat Lactona uit twee zusterbedrijven, met elk hun eigen afzetmarkt: Lactona Europe richt zich op Europa, Afrika en het Midden-Oosten, Lactona USA bedient Noord- en Zuid-Amerika en het Verre Oosten.

Wie de M39 en het laatste model, de IQ+, naast elkaar legt, ziet heel wat verschillen. De eerste heeft een grote kop met weinig tufts en een relatief korte steel. De tweede bezit een klein ’hoofd’ met daarop veel meer haarimplantaten. „Volgens tandartsen en mondhygiënisten zorgt zo’n design voor een betere reiniging”, aldus office manager Pam Sundermeijer.

Ook opvallend is dat het „vlees”, de hoeveelheid kunststof rond de nylon bosjes van de IQ+, veel minder dik is en dat het model een afgeplatte kop heeft. „Dat geeft een beter bereik”, licht Sundermeijer toe. „Dankzij de nieuwe vormgeving zijn ook de achterste kiezen goed te bereiken.”

Een laatste onderscheid heeft betrekking op de achterkant van de steel. De M39 heeft er een rubberen tipje zitten, bij de IQ+ ’groeit’ er een plukje nylon. „Omdat we bij veel mensen bekend waren vanwege het uitsteeksel, wilden we dat handelsmerk ook in ons nieuwste model handhaven. Aangezien echter het reinigen met een rubber tip sinds de intro van producten als stokers en ragers achterhaald is en is gebleken dat het het tandvlees kan beschadigen, hebben we een moderne variant bedacht.”

Een van de belangrijkste kenmerken van een Lactonaborstel is dat hij in samenwerking met de professie is ontworpen, zegt de manager. „Een nieuw model wordt eerst in praktijken van onder anderen mondhygiënisten getest. Zijn de resultaten bevredigend, dan gaat het naar de diverse tandheelkundige opleidingen. Pas als die ook positief zijn, wordt het in productie genomen. Wij vinden het heel belangrijk dat de branche achter ons staat.”

Waar ze bij Lactona veel minder aan hechten, is een trendy uitstraling; aan toeters en bellen, om Sundermeijer te citeren. „Wij vinden kwaliteit het belangrijkst. Wat ook meespeelt, is dat wij niet zulke budgetten hebben als grote collega’s zoals Braun met zijn Oral-B en Gaba met zijn Zendiumborstel. Het ontwikkelen van een hip product is niet goedkoop: de goedkoopste mal voor een steel kost 80.000 euro, de duurste 700.000.”

Lactona produceert elf verschillende tandenborstels. De variatie tussen de modellen zit ’m vooral in hun ”knappe koppen”. In de hoeveelheid tufts (dertig, veertig), in het aantal filamenten, in de dikte van de vezels. Sundermeijer: „Hoe meer haren en hoe kleiner hun doorsnee, hoe zachter, hoe beter. In Nederland en in Scandinavië verkopen we voornamelijk zachte borstels. Zuid-Europa en de VS zijn wat conservatiever: die landen vragen nog wel om harde exemplaren, hoewel die het tandvlees kunnen beschadigen.”

Naast tandenborstels produceert het Brabantse bedrijf sinds 1992 zogenoemde ”interdental cleaners” (ragers). Die schoonmaaktak doet het goed: Lactona heeft inmiddels 50 procent van de Nederlandse ragermarkt in handen. „De vraag is de laatste jaren sterk toegenomen. Uit onderzoek blijkt dan ook dat het gebruik van interdentale middelen het poetsresultaat met 40 procent verbetert”, verklaart Sundermeijer.

Vooral dankzij de kleine borsteltjes -negen rechte en drie conische zitten er in het assortiment- wist Lactona in 2005 een omzetstijging van 10 procent te realiseren. Meer dan 10 miljoen producten -tandenborstels en ragers bij elkaar- rolden er in dat jaar van de band.

Vanwege de groeiende aandacht voor mondhygiëne, ziet Sundermeijer de toekomst positief tegemoet. Ze laat niet het achterste van haar tong zien, maar wil wel kwijt dat er binnenkort een nieuwe rager op de markt komt. Eentje met haren, waarvan de diameter niet groter is dan 2 millimeter. „Hij is zo klein dat we hem met houdertje leveren.”