Hij is weliswaar een goede bekende in Den Haag. Als hoogleraar monetaire economie aan de Erasmus Universiteit adviseerde Eduard Bomhoff (57) verschillende ministeries. In 1995 richtte hij het economisch onderzoeksinstituut Nyfer op -een soort particuliere tegenhanger van het Centraal Planbureau (CPB) in Den Haag- en ook als directeur daarvan liet hij zijn licht over tal van problemen schijnen. Zijn rapporten waren overigens altijd erg kritisch. En van paars moest hij weinig hebben.

Maar Bomhoff was wel een PvdA’er, om te beginnen. Pas eind mei zegde hij zijn lidmaatschap op en trad hij toe tot de LPF, om zijn politieke ambities waar te kunnen maken. Zijn keuze voor de LPF lag allerminst voor de hand. Van Pim Fortuyn leek hij namelijk weinig te moeten hebben. Begin dit jaar begon hij zijn column in NRC Handelsblad met de opmerking dat de Rotterdamse burgemeester Opstelten „aardiger, volwassener en wijzer is dan Pim Fortuyn.” Kort daarna noemde hij Fortuyn „een demagoog van rechts.” Bomhoff keerde zich expliciet tegen Fortuyns denkbeelden over de islam. Over de integratie van moslims maakt hij zich geen zorgen: „Er zijn meer asielzoekers gekomen, maar de Marokkaanse kinderen doen het beter dan hun ouders.”

Ook op het punt van de volksgezondheid had Bomhoff een mening die duidelijk van die van Fortuyn afweek. Zei Fortuyn dat de zorg eerst maar eens moest gaan reorganiseren en dat er weer wat geld bij zou kunnen als dat snijden tot resultaten had geleid, Bomhoff verkondigde dat er net zolang geld in de zorg moest worden gepompt tot de wachtlijsten waren weggewerkt. Desnoods moest de staatsschuld maar wat langzamer worden afgelost. Tegen de strenge Zalmnorm fulmineert Bomhoff al jaren. Die norm vormt in aangescherpte vorm het fundament van het komende kabinetsbeleid.

Beide standpunten zijn ook merkwaardig in het licht van Bomhoffs lidmaatschap van de Mont Pelerin Society, een genootschap dat in de geest van de liberariër F. A. von Hayek de rol van de overheid drastisch wil terugdringen.

Daar komt nog bij dat Bomhoff -anders dan Fortuyn- een groot voorstander van de Betuwelijn was en de verdiensten van Kok uitbundig prees, terwijl Fortuyn van mening was dat de premier rokende puinhopen had achtergelaten.

Bomhoff vindt al deze verschillen geen probleem. „Evengoed als Fortuyn nog bij leven al eigen uitspraken in vliegende vaart verving door meer genuanceerde standpunten, zullen de opvattingen van de LPF natuurlijk ook evolueren en verbeteren.”

Ook op het persoonlijke vlak lagen de heren elkaar niet zo. In de column waarin Bomhoff aankondigde dat hij voor de LPF de politiek zou ingaan, haalde hij herinneringen op aan een congres dat Fortuyn in 1983 in Groningen organiseerde. Hij bewonderde Fortuyn om de wijze waarop hij de kansel beklom. „Toen al in driedelig kostuum, met horlogeketting en plezierige suggestie van aftershave.” Fortuyn had een andere herinnering: „Ik had Bomhoff uitgenodigd te spreken; die was net hoogleraar. Hij loopt ergens achter me en ik hoor hem zeggen: „Wat is die Fortuyn toch een vieze homo, met zijn geurtjes.”

Valt er verder nog iets te zeggen van prof. dr. Eduard J. Bomhoff, hoogleraar aan Nijenrode en directeur van het Nyfer-instituut? De oud-katholiek Bomhoff voerde dit voorjaar op de opiniepagina van de NRC een felle polemiek met de Leidse atheïstische filosoof Herman Philipse. Die discussie betrof het geloof in de lichamelijke opstanding van Christus, dat Bomhoff verdedigde. Dat zou Fortuyn weer niet hebben gedaan.

Bomhoff kreeg belangstelling voor het ministerschap nu hij, naar eigen zeggen, aan het einde van zijn werkzame leven weinig meer te verliezen heeft.