Volgens de regionale autoriteiten en ooggetuigen reed de trein te hard en brak een van de wielen, waardoor de eerste wagon uit de rails liep. Het ongeluk gebeurde in een bocht vlak voor het bereiken van het station Jesus in het centrum van Valencia. De doden en gewonden lagen verspreid in de metrotunnel.De leider van de spoorwegbond, Jorge Alvarez, vond het nog te vroeg om het ongeluk toe te schrijven aan menselijk falen. Hij zei dat de bond herhaaldelijk heeft gewaarschuwd voor veiligheidsproblemen bij de achttien jaar oude metro van Valencia, met name op de bewuste lijn 1. Nog geen jaar geleden, in september, deed zich op dezelfde lijn een botsing voor tussen drie metrotreinen, waarbij zeker dertig mensen gewond raakten.

Op acht na zijn alle doden geïdentificeerd. Een woordvoerster van het ministerie van Justitie zei dat medewerkers van het Britse en het Roemeense consulaat waren gearriveerd om te helpen bij het identificeren van de slachtoffers, maar dat er tot nu toe onder de doden geen buitenlanders zijn gevonden. Omdat het wrak van de trein nog moet worden weggetakeld, is het niet uitgesloten dat er nog meer slachtoffers worden gevonden, aldus de woordvoerster.

Het ongeluk is een van de ernstigste spoorongelukken in Spanje in de afgelopen jaren. De taferelen direct erna riepen herinneringen op aan de terreuraanslagen van 2004 in de metro van Madrid, waarbij 191 mensen omkwamen.

De autoriteiten sloten vooralsnog een nieuwe terroristische aanslag uit. Maandagavond werd er meteen al rekening gehouden met een stijging van het aanvankelijke aantal van 34 doden.

In de metro bevonden zich naar verluidt ongeveer 150 passagiers. Veel slachtoffers zaten tussen wrakstukken beklemd.

Premier Zapatero brak zijn staatsbezoek aan India af. Hij zou vandaag in Valencia een ochtendmis voor de doden bijwonen. De Spaanse koning Juan Carlos sprak zijn medeleven uit. Het Europees parlement hield een minuut stilte voor de slachtoffers.

Paus Benedictus XVI, die zaterdag in Valencia wordt verwacht ter gelegenheid van de Week van het Gezin, liet weten te bidden voor de slachtoffers en alle anderen die door het ongeluk getroffen zijn. De paus betuigde in een telegram aan de aartsbisschop van Valencia zijn medeleven aan de nabestaanden van de slachtoffers.

Vanwege de Week van het Gezin trekt Valencia momenteel extra veel bezoekers.

De metro in de havenstad ging achttien jaar geleden open. Jesus was een van de eerste stations die in bedrijf werd genomen.