Dat bleek maandag uit een in opdracht van minister Remkes van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties uitgevoerd onderzoek naar bestuurlijke crises rond burgemeesters.Het onderzoek richtte zich op het gedwongen vertrek van burgemeesters in Nederlandse gemeenten in de periode 2000 tot en met 2005. In die periode zijn 36 ’gevallen’ burgemeesters getraceerd. Op een totaal van rond de 460 burgemeesters vinden de onderzoekers, de hoogleraren dr. A. F. A. Korsten en dr. H. Aardema, dat aantal niet groot.

De onderzoekers wijzen erop dat burgemeesters steeds afhankelijker zijn geworden van het vertrouwen dat de gemeenteraad in hen stelt. Die accepteert van hen minder dan vroeger het geval was. In het algemeen zijn gemeenteraden kritischer geworden op het college van B en W en dus ook op burgemeesters. Die blijken goed in staat de steun van de gemeenteraad te verkrijgen en vast te houden als zij zich als bruggenbouwer opstellen.

Het moeilijkst is het voor burgemeesters in gemeenten die worden gekenmerkt door een optelsom van negatieve zaken zoals een instabiel college van B en W, een raad die veel kleine fracties telt en een negatieve bestuurscultuur. De onderzoekers verwachten dat bij gelijkblijvende omstandigheden het aantal burgemeesters dat tot opstappen wordt gedwongen, zal toenemen.

De onderzoekers raden burgemeesters aan mogelijke problemen te voorkomen door erop te staan dat ze regelmatig functioneringsgesprekken met de raad voeren. Gemeenteraden zouden moeten overwegen de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester te verbeteren en commissarissen van de Koningin moeten meer aandacht besteden aan de positie van burgemeesters in hun provincie.