Vanaf vrijdagavond 19.00 uur heeft Nederland er weer een bedenkelijke primeur bij. Voor de eerste keer zal het opgraven van een lijkkist rechtstreeks op televisie te zien zijn. Bij SBS6 gaan ze er kennelijk van uit dat bloot en dood het goed doen.

Met een zogenaamde zwenkende camera worden de graaf- en tilwerkzaamheden haarscherp in beeld gebracht. Als de kist is gelicht, wordt het graf gevuld met beertjes en brieven van, zoals de omroep dat noemt, „rouwend Nederland.” Ongeveer 120.000 mensen bezochten tot nu toe de plek.

Prof. dr. Anne van der Meiden noemt het gebeuren terecht walgelijk. Dat de familie volhoudt dat het op de begraafplaats om een besloten bijeenkomst gaat, is met de tv-camera’s in de buurt een farce.

Het lege graf wordt afgedekt met een gedenkplaat. Met een tekst waar op het laatste moment een spelfout uit is gehaald. De familie Fortuyn vond twee regels van de dichter Roland Holst („Ik zal de halmen niet meer zien, noch binden ooit de volle schoven”) zeer geschikt voor de gedenksteen. Broer Marten Fortuyn was verantwoordelijk voor de fout. Het was hem niet opgevallen dat het woordje ”nog” eigenlijk ”noch” moest zijn: „De spellingscorrector op mijn computer zag het natuurlijk niet.”

Het verbijsterende tafereel vrijdagavond op begraafplaats Westerveld in Driehuis is slechts de opmaat tot wat een „weekend vol emotie” moet worden. Het lichaam van Pim Fortuyn, de bejubelde en tegelijkertijd verketterde politicus, verlaat Nederland. Voorgoed. Hij wordt herbegraven in het Noord-Italiaanse plaatsje Provesano di San Giorgio, waar de politicus een buitenhuis had.

De gang van zaken vrijdagavond en zaterdagmorgen is met militaire precisie voorbereid. Het draaiboek telt vele kantjes en houdt overal rekening mee. Dat begint al in Driehuis. Dranghekken moeten de belangstellenden op afstand houden. De gemeente roept mensen op met bus, trein of fiets te komen, omdat de zaak anders volledig vastloopt.

Halverwege de avond vertrekt de rouwauto naar Rotterdam, via de A9, de A4 en de A13. Precies in de omgekeerde richting van de route op 10 mei, de dag van de begrafenis, toen duizenden met bloemen langs de snelwegen stonden. Daar waar de stoet passeerde, kwam het verkeer volledig tot stilstand. Hoe dat vrijdag gaat, weet niemand. Volgens broer Marten wordt het lichaam van Pim op weg naar het vliegveld geëscorteerd door Motorclub Nederland. „Of ze met 500 man komen of 1000, ik heb geen idee.”

Bij aankomst op Rotterdam Airport -„daar komen verschrikkelijk veel mensen op af”- begeleiden leden van de marechaussee, het Korps Landelijke Politiediensten en begrafenisonderneming Van der Spek de stoet stapvoets naar een mortuarium op het luchthaventerrein, waar de familie een besloten nachtwake houdt. Er wordt, aldus het draaiboek, gerekend op veel publiek, „reden waarom ook consumptie-uitgiftepunten worden ingericht.”

De familie Fortuyn ontvangt zaterdag 250 geselecteerde gasten in restaurant Horizon in de passagehal van de luchthaven. Dit restaurant en het bijbehorende terras bieden uitzicht op de startbaan. Om te voorkomen dat in- en uitgaande lijndiensten en vakantievluchten vertraging oplopen door massaal toegestroomd publiek dat afscheid van Fortuyn wil nemen, is het hoofdgebouw van de luchthaven tussen 08.00 en 12.00 uur alleen toegankelijk voor reizigers met geldige reisdocumenten die moeten vertrekken.

Om ook het grote publiek de gelegenheid te geven afscheid te nemen, heeft de luchthaven een apart gedeelte van het terrein ingeruimd. Dat biedt de toeschouwers uitzicht op het platform waar de kist van Fortuyn aan boord van het toestel wordt gebracht. Acht dragers van Van der Spek brengen de „bijzonder grote en zware” kist om 10.30 uur aan boord van het vliegtuig, een propellervliegtuig van Trans Travel Airlines. Op het moment dat het laadruim van dit toestel sluit, blaast een trompettist als eresaluut de ”Last Post”.

Bij het taxiën naar de startbaan passeert het toestel, met 32 familieleden en vrienden die het lichaam van Fortuyn begeleiden aan boord, twee brandweerauto’s die het vliegtuig in een fijne waternevel zullen hullen. Bij zonnig weer kan hierdoor een kunstmatig opgewekte regenboog verschijnen.

Het toestel stijgt om 11.00 uur op en vliegt daarna als afscheid over het stadscentrum van Rotterdam. Naar ceremonieel luchtvaartgebruik gebeurt dat met uitgeklapte wielen en ontstoken landingsverlichting.

Naar verwachting zal het toestel even voor 14.00 uur landen op de luchthaven Ronchi bij Triëst, ongeveer 45 kilometer verwijderd van Provesano. Na een dienst in het kerkje van Provesano, is aan het eind van de middag de herbegrafenis. De familieleden worden ’s avonds laat weer op Rotterdam Airport terugverwacht.

Na zaterdag houdt de gekte niet op. Touroperator Italiatour in Amstelveen heeft speciale reizen samengesteld voor mensen die het graf van Pim Fortuyn in Italië willen bezoeken. Voor 469 euro vliegen klanten naar Venetië, waar ze met een huurauto naar een hotel in Udine, 25 kilometer van Provesano, rijden. De trip duurt drie dagen. De een zijn dood…