De digitale revolutie begon in 2001 zo mooi voor de ruim 3500 makelaars van de NVM (Nederlandse Vereniging van Makelaars). Met de woningwebsite Funda bouwde de makelaarsvereniging zijn al dominante positie in de markt in no time verder uit. Inmiddels doet de populaire digitale etalage, maandelijks goed voor 2,6 miljoen unieke bezoekers, de makelaarsbranche echter meer en meer op haar grondvesten trillen.De commotie startte eigenlijk al begin 2005, toen Makelaarsland -dat sinds kort samenwerkt met hypotheekgigant Rabobank- een revolutie in de branche ontketende door plaatsing op Funda als centraal verkoopargument te gaan hanteren. Voor een vast bedrag van 795 euro (zo’n vier tot vijf keer minder dan een regulier makelaarscourtage) plaatst het makelaarskantoor uit Alkmaar de woning op de huizensite. Verder verzorgt Makelaarsland een taxatie, voert het telefonisch de onderhandelingen en regelt het de juridische afwikkeling. De verkoper dient echter zelf de bezichtigingen te verzorgen.

Nu, amper een jaar later, is het kantoor met 3000 aangemelde woningen naar eigen zeggen de grootste makelaar van Nederland en vist het flink in de vijver van zijn NVM-collega’s. Want waar traditionele makelaars doorgaans een regionale functie hebben, bedient het kantoor van oprichter Jeroen Stoop het hele land.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat diverse NVM-leden probeerden om Makelaarsland uit de vereniging te werken en het kantoor zo de toegang tot Funda te ontzeggen. Tevergeefs, want na een maandenlange strijd concludeerde de raad van toezicht van de NVM deze week dat er definitief geen juridische grondslag is om Makelaarsland te verwijderen.

Het succes van Makelaarsland heeft inmiddels de bekende olievlekwerking gehad. Naast digitale kantoren als bijvoorbeeld Wonex (dat een soortgelijke dienst als Makelaarsland tijdelijk aanbiedt voor 475 euro), Webmakelaardij (695 gedurende het WK voetbal) en Digimakelaars (749 euro) haakte deze week ook de Postbank in op de formule van Makelaarsland.

De bank start donderdag met een service waarbij klanten voor een vast tarief een huis zoeken, kopen of verkopen. Door een samenwerking met makelaar iBlue verschijnen de via de Postbank aangeboden woningen voor prijzen vanaf 775 euro op de woningwebsite Funda. Doel van de bank is om met het aanbieden van de dienst tegelijk wat hypotheken te slijten.

Woordvoerder Hans André de la Porte van Vereniging Eigen Huis beziet de huidige trend niet als negatief. „Op zichzelf is het een positieve ontwikkeling. Consumenten hebben steeds meer keuzevrijheid. Vroeger kon je slechts kiezen tussen óf alles zelf doen óf alles overlaten aan de makelaar. Naast de opkomst van internetdiensten zie je dan nu ook dat traditionele makelaars steeds meer deeldiensten gaan aanbieden. Dit maakt het de klant mogelijk om een beetje zelf te doen en een deel over te laten aan de makelaar.”

De meer traditionele makelaars hoeven volgens de woordvoerder van Eigen Huis de deuren nog niet te sluiten, al zullen ze volgens hem wel mee moeten in de transitie naar een meer flexibele dienstverlening. „Toch zijn er nu waarschijnlijk nogal wat mensen die in de jaren negentig meemaakten dat hun huis razendsnel werd verkocht, zonder veel arbeid van de makelaar. Zij proberen het nu eerst zelf, maar de verkoop van een huis vergt donderdag de dag wel wat meer activiteit dan toen. Maar voor wie zakelijk is aangelegd, is het zelf verkopen van je huis zeker een optie.”

De internetmakelaars bieden volgens de VEH-woordvoerder eigenlijk geen echte makelaardienst aan. „Je moet zelf de advertentie maken, die vervolgens door het betreffende kantoor wordt doorgeplaatst op Funda. Stel je van de rest niet al te veel voor. Er is veel meer sprake van een advertentieservice. Dat kon vroeger via de makelaar ook wel, maar dan kwam je advertentie in de huis-aan-huiskrant terecht. Met de komst van internet bereik je nu in één klap het hele land.”

De prijzenslag die ontketend lijkt onder de doe-het-zelfmakelaars zal nog wel even voortduren, denkt André De la Porte. „Dat ligt wel in de lijn der verwachting. De prijzen die worden gevraagd door diensverleners als makelaarsland liggen zo rond de 800 euro. Daar zit nog een fikse marge op. De hoofdtaak, het plaatsen van het huis op Funda, kost vele malen minder.”

Oprichter Jeroen Stoop van Makelaarsland zal zich hoogstwaarschijnlijk aan een verdere prijzenslag onttrekken. „Wij blijven ons op kwaliteit richten, dat werpt meer vruchten af dan een lage prijs.”