De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) stelt dat in een rapport dat gisteren aan het ministerie van Volksgezondheid is gepresenteerd. Als voorbeeld van een ingreep die niet meer vergoed zou moeten worden, noemde mr. A. Westerlaken, lid van de raad, een levertransplantatie van een patiënt die veel alcohol heeft gebruikt en niet van plan is na zijn transplantatie te stoppen met drinken.De kosten van de gezondheidszorg nemen in rap tempo toe. Minister Hoogervorst heeft daarom de raad gevraagd na te denken over grenzen die gesteld zouden kunnen worden aan vergoeding van medische behandeling.

Een van de topambtenaren van Hoogervorst noemde het rapport dinsdag een moedige eerste stap in een nieuwe discussie. De RVZ vindt ook dat mensen die eenvoudige kwalen hebben, zoals een gewone verkoudheid of kalknagels, de behandeling zelf moeten betalen.

Volgens het adviesorgaan van de regering spelen op het moment partijen met een goede lobby een belangrijke rol in de vraag welke behandelingen wel en welke niet worden vergoed. De RVZ wil dat de politiek en maatschappelijke organisaties een debat aangaan en eerlijke criteria ontwikkelen voor de grenzen aan medische behandelingen.

Directeur dr. R. Seldenrijk van de Nederlandse Patiëntenvereniging (NPV) heeft aarzelingen bij het advies van de RVZ. „Ik vraag me af of wij deze kant op moeten. Als een kostenplafond aan de behandeling wordt gesteld, ligt het voor de hand om vervolgens ook een limiet te stellen aan de verzorging van patiënten. De keuze is dan niet meer of een behandeling nog medisch zinvol is, maar of we het financieel nog willen opbrengen. Dat kan een gevaarlijke ontwikkeling zijn.”

Volgens Seldenrijk is het belangrijk om in de discussie over de kosten van de gezondheidszorg twee aspecten in het oog te houden: de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt, en de zorgplicht van artsen. „Mensen die zorg nodig hebben, moeten die zorg in principe ook kunnen krijgen. Geld mag daarbij niet van doorslaggevend belang zijn, zoals iemands huidskleur of levensovertuiging dat ook niet mag zijn.”

Werken mensen zelf niet mee en blijven ze er een levensstijl op nahouden die herstel in de weg staat, dan is het de vraag of de behandeling en de zorg moet worden voortgezet, aldus Seldenrijk. „Als iemand aangeeft dat hij na een levertransplantatie zal doorgaan met het drinken van alcohol, dan kan ik me voorstellen dat specialisten ervoor kiezen om die ingreep na te laten.”

Seldenrijk heeft begrip voor een pleidooi om de zorg efficiënt en effectief te organiseren. „Is het juist dat een groot deel van het budget aan enkele patiënten wordt besteed, terwijl grote groepen mensen in de wereld goede zorg ontberen?”