Vrouwen, SGP en MTV
Er is in ons land sprake van een eigenaardig beeld van de vrouw. De SGP heeft jarenlang onder vuur gelegen vanwege het vermeende discriminerende, vrouwonvriendelijke karakter van die partij. Hoe het besluit zaterdag in Gouda ook uitvalt, dat protest zal de komende jaren niet verstommen. Dat een vrouw geen lid mag worden van een partij, of die partij niet mag vertegenwoordigen in een politiek orgaan - hoe kan dat anno 2006 bestaan? De subsidiekraan is dichtgedraaid en volgende week zal vast een of andere commentator roepen dat de SGP alsnog verboden moet worden.
De heren en dames die daar hun mond zo vol over hebben, moeten eens met dezelfde kritische blik naar tv-zenders als MTV en TMF kijken. En zich dan afvragen wie er in dit land nu écht vrouwonvriendelijk is.Toegegeven: die vraag is het laatste halfjaar ook regelmatig gesteld, en niet alleen door christenen. De tv-zenders zijn vooral omstreden vanwege de videoclips: korte, flitsende muziek- en filmfragmenten. Deze bevatten regelmatig expliciete seksuele beelden.
Dat jongeren door die beelden beïnvloed worden, is niet de verantwoordelijkheid van MTV, zegt een van de directeuren vandaag in deze krant. „We zijn slechts een klein schakeltje in het geheel.” Het bedrijf heeft, naar eigen zeggen, maatschappelijke verantwoordelijkheid hoog in het vaandel staan. Sterker nog: MTV wil graag het voortouw nemen in een discussie daarover. Dat schreef MTV Networks, het moederbedrijf dat ook de zenders TMF, The BOX en Nickelodeon produceert, deze week in de brochure ”Bewust in Beeld”. Die komt op het juiste moment, want dinsdag debatteert de Tweede Kamer erover.
De brochure van MTV is een slecht geslaagde poging om alle plooien glad te strijken. De korte samenvatting ervan is dat MTV zich keurig aan de regels houdt, zelfs een graadje strenger is dan de Kijkwijzer, jongeren informeert over sociaal relevante thema’s en bijdraagt aan de integratie van de verschillende culturen in Nederland. Een rimpeltje dat lastig weg te krijgen is, betreft de bezorgdheid over sommige vrouwonvriendelijke clips. MTV deelt die zorg, maar nader onderzoek is nodig.
De formulering die het bedrijf gebruikt, „mogelijke effecten van vrouwonvriendelijkheid door seksuele ondergeschiktheid op sommige jongeren”, is een schoolvoorbeeld van verhullend taalgebruik. De werkelijkheid is dat veel van deze clips meisjes, zowel in beeld als in tekst, portretteren als gebruiksvoorwerpen. Soms nog erger: als wegwerpartikelen. Je pakt ze, gebruikt ze, en dumpt ze naar believen.
De discussie over de tv-zenders heeft zich vooral toegespitst op een mogelijk verband met groepsverkrachtingen. Wat daarbij uit het oog verloren wordt, is dat ook de ’gewone’ videoclips al zo’n vertekend, onwerkelijk en on-Bijbels beeld geven van relaties, liefde en seksualiteit. MTV draagt daarmee bij aan de tweede seksuele revolutie, waarover de Rutgers Nisso Groep onlangs publiceerde.
Staatssecretaris Van der Laan van Mediazaken moet zich daarom volgende week niet met het kluitje van MTV in het riet laten sturen. Het bedrijf probeert nu goede sier te maken met het initiatief voor een brede discussie over media-educatie. Daarmee wekt MTV de indruk begaan te zijn met de jeugdige kijkertjes en hun waarden en normen, maar in feite is dit slechts een (magere) reactie op het brede verzet.
Het initiatief was geloofwaardig geweest als het die discussie jaren geleden had gestart of als MTV alvast de programmering had aangepast. In plaats daarvan legt het de verantwoordelijkheid bij de ouders en wijst het op de invloed van andere media. Die is er inderdaad. Maar zolang er nog schoolkantines en winkels zijn die de hele dag zenders als deze vertonen, met vrouwen als lustobjecten, is er maar één oplossing. Verbieden, die club.