PvdA-leider Bos sprak van een „ernstig verdeeld” land, waarin de lage inkomens, chronisch zieken en gehandicapten de prijs betalen voor het economisch herstel.Ook SP’er Irrgang was erg kritisch over het beleid. Hij hekelde bovendien het slechte functioneren van overheidsorganen als de Belastingdienst en uitkeringsinstantie UWV. „Ik stel voor dat wij ons 2005 herinneren als een voorbeeld van hoe het vooral niet moet”, aldus Irrgang.

Balkenende reageerde stekelig op de kritiek. „Collega’s in Europa vragen me: Wat is er aan de hand in Nederland, jullie lopen weer voorop. Van Europese collega’s krijg ik waardering, hier in het parlement is alleen maar gezeur.”

Het kabinet en de coalitiepartijen waren vooral optimistisch over de resultaten van het hervormingsbeleid. De premier wees op verbeteringen op terreinen als de arbeidsmarkt, werkgelegenheid, overheidsfinanciën en de koopkracht. Ook de wachtlijsten in de zorg nemen volgens Balkenende fors af.

Het jaarlijkse verantwoordingsdebat, waarin het kabinet verantwoording aflegt over de prestaties van het afgelopen jaar, is bedoeld als tegenhanger van Prinsjesdag. Maar die status kan het nauwelijks waarmaken. Fractieleiders hadden net als vorig jaar veel kritiek op het debat. Volgens hen staat dit vooral in het teken van cijfertjes. Bovendien vinden ze het „mosterd na de maaltijd.”

Balkenende riep op niet te pessimistisch over het verantwoordingsdebat te zijn.

Hij gaf aan het belang van de verantwoording niet te willen afmeten aan de publiciteit die het oplevert. „Een goedgekeurde accountantsverklaring is geen nieuws, maar wel belangrijk”, aldus Balkenende.

• Tekst past