VS volgen in het geheim internationaal bankverkeer
NEW YORK - Na de septemberaanslagen van bijna vijf jaar geleden krijgt de Amerikaanse overheid via een geheim programma inzage in gegevens over miljarden financiële transacties wereldwijd. Dit werd donderdag bekendgemaakt door The New York Times en dit nieuws werd bevestigd door het ministerie van Financiën in Washington.
De gegevens komen van Swift, de Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication. Deze organisatie regelt de communicatie tussen financiële instellingen wereldwijd die betrekking hebben op een geldstroom van ongeveer 6 biljoen (miljoen maal miljoen) dollar per dag. Deze organisatie is gevestigd in Brussel en wordt beheerd door een consortium van internationale financiële instellingen.Kort na de septemberaanslagen kwam er contact tot stand tussen Swift en Washington. Daarbij werd besloten om de Amerikanen inzage in de gegevens van Swift te geven, met name om daarmee de financiering van terreurorganisaties zoals al-Qaida te kunnen afsnijden. „Dat heeft in de afgelopen jaren geleid tot de arrestatie van verscheidene terroristen”, aldus Stuart Levey, plaatsvervangend minister van Financiën in Washington. De CIA wilde donderdag niet reageren op het bericht van The New York Times.
Normaal heeft de overheid schriftelijke goedkeuring nodig van een rechtbank om financiële gegevens betreffende een organisatie of een persoon te mogen opvragen. Het Swift-programma maakt hierop een uitzondering. Hier werken de CIA en het ministerie via een „algemene volmacht” die volgens Levey berust op de „speciale bevoegdheden” die het Congres president Bush verschafte kort na de septemberaanslagen.
Swift is een buitenlandse organisatie die onder Amerikaanse en onder buitenlandse wetgeving valt. Daarom zijn de ”privacygaranties” volgens Levey „bijzonder hoog.” Washington zou volgens hem in de afgelopen jaren slechts belangstelling hebben getoond in gegevens van „enkele duizenden” personen of organisaties. Dat lijkt sommige deskundigen erg onwaarschijnlijk.
„Je gebruikt de toegang tot zulke databanken om met brede gecomputeriseerde zeven patronen te ontdekken over bepaalde geldtransacties; misschien is het eindresultaat dan nader onderzoek naar enkele duizenden mensen of organisaties, maar in feite krijg je inzicht in miljoenen en miljoenen transacties niet alleen in de VS maar wereldwijd”, aldus Brad Rolston, terreurdeskundige van de researchorganisatie Rand Organisation. Hij wijst erop dat de onthulling van dit geheime programma internationaal nogal wat irritatie kan wekken.
„Waarom zou Swift alleen Washington inzage geven in deze gegevens en niet ook andere regeringen? Bovendien, wat doet men in Washington met al deze gegevens? Dat zijn logische vragen die de komende dagen naar voren zullen komen”, aldus Rolston. Volgens The New York Times heeft Washington de krant gevraagd om van publicatie van dit nieuws af te zien, toen de krant begon informatie over dit geheime Swift-programma in te winnen. „Wij hebben besloten om dat verzoek te negeren, omdat wij vinden dat het algemeen belang niet gediend is met geheimhouding van zo’n programma”, aldus Bill Keller, hoofdredacteur van de New York Times. Tot grote irritatie van de regering-Bush onthulde de krant eind vorig jaar dat de overheid massaal telefoon- en internetverkeer afluisterde en registreerde. Het parlementair onderzoek hiernaar moet overigens nog beginnen.