Europese wijnboeren blijven al jaren met duizenden liters wijn zitten, waarvan een aanzienlijk deel kwalitatief onder de maat is. Gevolg is dat jaarlijks 15 procent in de distilleerketel gaat om te verdampen tot pure alcohol. De EU betaalt daar elk jaar een half miljard euro aan mee. „Belachelijk om daar belastinggeld aan te besteden”, aldus Fischer Boel gisteren. „We kunnen dat geld intelligenter besteden.”Volgens de Eurocommissaris zijn de Europese wijnproducenten door de subsidies zelfgenoegzaam geworden, weten ze niet meer wat de trends zijn op wijngebied, overspoelen ze de markt met onverkoopbare wijn en slagen ze er niet in jonge wijndrinkers aan zich te binden. „Er moet meer gelet worden op kwaliteit en de Europese concurrentiepositie ten opzichte van de nieuwe wijnlanden moet verbeteren.”

Ze wil die doelen vooral verwezenlijken door een enorm areaal aan wijngaarden te rooien: 400.000 hectare in vijf jaar tijd. Met een rooipremie van 6000 euro per hectare (in totaal wordt er 2,4 miljard euro aan subsidie voor het plan uitgetrokken) hoopt de bewindsvrouw vooral de makers van mindere wijn te verleiden iets anders te gaan verbouwen.

Tevens dringt ze aan op kwaliteitsverbetering van het product. Daar kan de EU echter weinig aan doen, want de wijnstreken bepalen zelf de criteria waaraan de drank moet voldoen. Fischer Boel wil wel orde brengen in het normendoolhof.

Een tegemoetkoming aan de sector is het toestaan van productiemethoden die tot nu toe als fraude werden aangemerkt. Zo besloten de Europese ministers van Landbouw onlangs dat wijnboeren houtsnippers aan hun vocht mogen toevoegen. De bijsmaak die daardoor ontstaat, wekt de suggesties dat de wijn in dure, eikenhouten vaten heeft gerijpt.

Het bijsuikeren van wijn en het (gesubsidieerd) oppeppen van de smaak met druivenmost kan echter weer niet op goedkeuring van Fischer Boel rekenen. Ze stelde gisteren voor die praktijken te verbieden. Een voorstel dat tot felle protesten uit de branche leidt.

Hoe de productie ook plaatsheeft, de Eurocommissaris pleit ervoor dat de etiketten op de flessen de juiste gang van zaken vermelden. Die stickers ziet ze sowieso als een belangrijk wapen in de concurrentiestrijd met de VS, Chili en Zuid-Afrika. De nieuwe wijnlanden hebben namelijk succes met de vermelding van het druivenras op de etiketten. Europa moet die marketingstrategie maar overnemen, zei Fischer Boel eerder deze week.