Onderzoek naar veiligheid kenmerkt zich in de regel door de eenzijdige aandacht voor cijfers en vooral voor politiecijfers. De kwaliteit van veiligheid is veel minder onderwerp van onderzoek. Die eenzijdige nadruk op de politiecijfers drijft politiek Den Haag tot perverse reacties.De drang om het politieconcern nationaal aan te sturen is daar een sprekend voorbeeld van. In de ogen van criminoloog en hoogleraar forensische business studies aan de Universiteit Nyenrode Bob Hoogenboom dreigt de politie het slachtoffer te worden van ernstige blikvernauwing van beleidsmakers. De ultieme nadruk op de realisatie van prestaties zal volgens de hoogleraar ontegenzeggelijk leiden tot verkleutering van professionals.

Rendement

Op zich is er vanuit de bedrijfskunde gezien niets mis met een centralisering van een organisatie. Een nationale facilitaire infrastructuur levert ongetwijfeld schaalvoordelen op. Maar wordt Nederland daarmee ook veiliger?

Ik waag te betwijfelen of een vraaggestuurde onderneming als de politie wel uit de voeten kan met een landelijk bestuur op afstand, zonder haarvaten op lokaal niveau. Wie maakt zich in een raad van bestuur van de nieuwe Politie NV sterk voor investeringen in een speciaal jeugdteam in Stronkeradeel als niet op voorhand duidelijk kan worden gemaakt wat het rendement zal zijn? Immers de raad zal zich afvragen: hoeveel verdachten pakken we op en hoeveel verbalen sturen we in voor datzelfde geld?

De lokale politiechef, die met de taskforce potentiële boefjes poogt te stoppen en hardnekkige drinkers wil opnemen in een afkickkliniek, zal vermoedelijk waardering in de marge oogsten. Die kwalitatieve resultaten, weliswaar uitgedrukt in aantallen, tellen immers niet op de lat van de prestatiecontractterreur.

Wil je bij de raad nog scoren dan moet je op de ring rond Stronkeradeel een flitskast ’s avonds na elf uur intelligent instellen op 125 kilometer per uur, of wachten tot de eerste winkelruit er in de hoofdstraat uit ligt.

Ik ben een groot voorstander van de paleisrevolutie bij politiebazen. Weg met de verkleuteraars van de professionals die vanuit een hoge toren in Den Haag denken een professionele organisatie centraal te kunnen aansturen.

Schijnveiligheid

Uiteraard heeft deze trend alles te maken met politieke inmenging in het politiebestuur, maar daar moeten we tegen zijn. Een organisatie die door die politieke waan-van-de-dagcultuur wordt geregeerd, draait dol en sorteert allerminst effect. Ze oogt wel efficiënt, maar mist haar doel en verliest het vertrouwen van de burger.

Nederland wordt pas veiliger door professionals voor wie het een eer is om politieman of -vrouw te zijn. Mensen met passie voor hun vak die van daaruit hulp verlenen aan op drift geraakte burgers in een op hol geslagen samenleving.

Ons land wordt niet veiliger door streepjes op een lat, maar wel door professionals die aanhouden en vooral ook tegenhouden. Een reorganisatie zoals voorgesteld leidt alleen maar tot meer schijnveiligheid. Een reformatie van land en korps is eerder nodig. Stop de verkleutering.

De auteur is werkzaam in de forensische accountancy.