De kloof tussen moslims en het Westen is groot, zo blijkt uit een donderdag gepubliceerd opinieonderzoek door het Amerikaanse Pew Research Center. Het onderzoek werd gehouden in vijftien landen, maar niet in Nederland.Een duidelijke meerderheid in zowel het Midden–Oosten als Europa vindt de verhoudingen tussen moslims en westerlingen slecht. Dat gevoel is het sterkst in Duitsland, waar 70 procent van de ondervraagden een negatief oordeel had over de betrekkingen. In Frankrijk was dat 66 procent en in de Verenigde Staten 55 procent.

Beide kampen geven elkaar de schuld van de slechte verhoudingen. ‘In de westerse landen worden de moslims verantwoordelijk gehouden, in de moslimlanden en onder moslims in Europa krijgen de burgers in het Westen de schuld’, vat Andrew Kohut, directeur van het Pew Research Center samen.

Zo vindt de overweldigende meerderheid van de ondervraagde moslims dat de uit de hand gelopen controverse rond de spotprenten van de profeet Mohammed afgelopen voorjaar te wijten is aan een gebrek aan respect voor de islam, terwijl de meerderheid van de westerse ondervraagden met de beschuldigende vinger wijst naar de intolerantie van de moslims.

In Duitsland en Spanje vindt een ruime meerderheid (70, respectievelijk 58 procent) dat het leven van een vrome moslim in tegenspraak is met de moderne westerse samenleving. Moslims in die landen zien die fundamentele tegenstelling echter niet: slechts 36 procent van de moslims in Duitsland en 25 procent van de moslims in Spanje vindt beide levenswijzen onverenigbaar.

De meeste moslims in Europa staan positief tegenover westerse christenen: 91 procent van de Franse moslims, 82 procent van de Spaanse, 71 procent van de Britse en 69 procent van de Duitse moslims gaf aan een positieve houding te hebben tegenover christenen. Europese moslims hebben een positiever beeld van Europeanen dan hun geloofsgenoten elders in de wereld.

In vergelijking met inwoners van andere Europese landen staan Duitsers en Spanjaarden negatief tegenover moslims. Slechts 36 respectievelijk 29 procent zei een gunstig oordeel over hen te hebben.

Volgens Kohut zijn de Britse moslims het meest geradicaliseerd en zijn de Franse het gematigdst. Zo heeft 71 procent van de Franse moslims een positief beeld van joden, terwijl bij moslims in Groot–Brittannië, evenals bij hun geloofsgenoten in Duitsland en Spanje, een sterk anti–joods sentiment heerst.

Een van de verrassendste uitkomsten van het onderzoek is dat een meerderheid in Indonesië (65 procent), Turkije (59 procent), Egypte (59 procent) en Jordanië (53 procent) zei niet te geloven dat de aanslagen van 11 september door een groep Arabieren zijn uitgevoerd. Die mening wordt gedeeld door 66 procent van de moslims in Groot–Brittannië en 42 procent van hun geloofsgenoten in Duitsland.

De steun van moslims voor het terrorisme neemt echter af. Van de Indonesiërs zei 71 procent dat zelfmoordaanslagen en andere vormen van geweld tegen burgers nooit gerechtvaardigd zijn. In 2005 was dat nog 66 procent en in 2002 slechts 54 procent. Ook in Pakistan was die trend te zien: 69 procent vindt geweld tegen burgers nooit goed te praten, terwijl in 2002 nog maar 38 procent van de ondervraagden die mening uitsprak. In Jordanië nam de steun voor zelfmoordaanslagen eveneens af.

Verder bleek dat in veel moslimlanden ook de steun voor Al–Qaidaleider Osama bin Laden is afgebrokkeld. In Jordanië staat nog slechts 24 procent van de ondervraagden achter hem, vergeleken met 60 procent een jaar geleden.