Dat heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) donderdag bekendgemaakt. Vorig jaar overleed een 26–jarige Utrechtse vrouw als eerste Nederlander aan die ziekte.Aan de hand van hersenfoto’s en erfelijk materiaal hebben het Nederlandse expertisecentrum bij het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam en het Europees expertisecentrum in het Schotse Edinburgh de diagnose variant Creutzfeldt–Jakob met grote waarschijnlijkheid vastgesteld. Een definitieve diagnose is pas mogelijk na analyse van hersenweefsel van de patiënt na diens overlijden.

De nieuwe patiënt heeft de ziekte waarschijnlijk opgelopen door het eten van besmet rundvlees. De ziekte kan ook van mens tot mens overgaan via bloedproducten en instrumenten in ziekenhuizen. Daar is bij deze patiënt echter geen sprake van, is gebleken na onderzoek van het Rotterdamse expertisecentrum en de betrokken GGD.

De ziekte kenmerkt zich door sponsachtige degeneratie van de hersenen en wordt veroorzaakt door bijzondere eiwitten (prionen). Variant Creutzfeldt–Jakob is moeilijk te herkennen. Het kan jaren duren voor de diagnose kan worden gesteld. De patient krijgt eerst psychische problemen als angststoornissen en hallucinaties. Daarna volgen neurologische problemen zoals evenwichts– en bewegingsstoornissen. De patiënt wordt uiteindelijk dement. Het zenuwstelsel wordt aangetast waardoor de zieke veel pijn ervaart. Artsen staan machteloos. Het enige dat ze kunnen doen is de pijn bestrijden. Patiënten sterven meestal binnen anderhalf jaar.

De kans dat de menselijke variant van de gekkekoeienziekte in Nederland zou opduiken, was niet zo groot omdat hier bij betrekkelijk weinig runderen de ziekte BSE is vastgesteld: sinds 1997 82 maal, waarvan twee dit jaar. Toch sloten artsen vorig jaar na het eerste geval al niet uit niet helemaal uit dat nog meer Nederlanders de variant Creutzfeldt–Jakob zullen krijgen.

De ziekte is eerder opgedoken in Groot–Brittannië, Ierland, Frankrijk, Italië, Japan, Canada en de Verenigde Staten. Er zijn in totaal 170 patiënten geweest. Van hen kwamen er ruim 150 uit Groot–Brittannië.

Het RIVM meldt dat het Nederlandse rundvlees nu veilig is, omdat sinds 2001 runderen die mogelijk besmet zijn worden getest. Sinds 1997 worden de meest risicovolle organen, hersenen en ruggemerg, bij de slacht vernietigd.
Naast de menselijke vorm van BSE kwam in Nederland al de ziekte Creutzfeldt–Jakob voor. Daar worden jaarlijks ongeveer vijftien oudere mensen het slachtoffer van.