Twee letters, twee xx-jes en daar was Mexx
VOORSCHOTEN (ANP) - Voor de Mexxmensen van het eerste uur moet hij de man van 2000 dollar zijn. Daarmee begon Rattan Chadha in de jaren zeventig in Nederland met de voorlopers van wat nu al twintig jaar Mexx is, het grootste Nederlandse confectiebedrijf met een omzet van ruim 1 miljard euro. Langzaam neemt Chadha (56) nu afscheid.
Opgetogen loopt hij door zijn art-decokantoor in Voorschoten, het linnen overhemd uit de broek, zonder stropdas. Non-conformistisch, zoals Mexx het zou willen zien. Chadha’s uitstraling is die van een selfmade man. Een modeopleiding heeft hij nooit gehad.De naam van het bedrijf komt voort uit de twee kledingmerken waar hij ooit mee begon: Moustache en Emanuelle. Aan die twee voorletters voegde hij twee x-en als vriendschapkusjes toe en daar was Mexx. „Het gebeurde in de tijd dat mensen steeds sneller globaliseerden door de opkomst van magazines en televisieprogramma’s uit het buitenland.
Toen ik in de jaren zeventig naar Nederland kwam werd de Elle alleen nog maar in Frankrijk uitgegeven. Dat veranderde opeens allemaal enorm en is alleen nog maar beter geworden met de komst van internet. Die tijdgeest bepaalde mede het succes van Mexx.”
Al is de collectie in Oost-Europa wat zakelijker en in Zuid-Europa wat losser, Mexx is vooral casual, niet leeftijdsgebonden, kleding die je kunt combineren en vanuit de metropoolgedachte gemaakt. „Smartwear eigenlijk”, zegt Chadha.
Chadha heeft uitgesproken ideeën over zichzelf en over zijn marketing. „Als je iets niet kunt vermarkten, geen passie hebt voor je idee, kun je nog zulke mooie dingen maken, maar dan red je het niet. Je moet wel gezien worden. Daarom doen de Amerikanen het zo goed.”
Hij lacht: „Zij kunnen iets heel kleins verkopen door gewoon heel erg hard te schreeuwen.”
Daar schort het volgens hem in Nederland nog wel eens aan. In het begin zei hij in het buitenland niet dat Mexx een Hollands merk was, omdat het geen toegevoegde waarde had. „Ik zei een keer in Duitsland dat Mexx Hollands was. Het aantal orders halveerde direct.”
Hij ziet, net als veel anderen, dat het Nederlandse ontwerp nu wel erg in trek is, maar het moet wel onder de aandacht worden gebracht. „Eigenlijk gaat het al fout met de typisch Nederlandse uitdrukking ”doe maar gewoon, dan ben je gek genoeg”. Dat staat haaks op de algemene marketinggedachte, want het draait allemaal om marketing.”
Mexx is inmiddels actief in vijftig landen over de hele wereld, met 3000 werknemers wereldwijd. Sinds vijf jaar is het bedrijf onderdeel van het beursgenoteerde Amerikaanse modehuis Liz Claiborne. Daardoor kan Mexx nog groter groeien, om gezien te worden.
Hij gelooft in een toekomst met grote modehuizen tegenover kleine bedrijven die op een kleine markt heel sterk zullen zijn omdat ze staan voor bijvoorbeeld duurzame ontwikkeling. „Het middensegment zal op den duur verdwijnen.”
Volgens Chadha loopt er een heleboel Nederlands talent rond in de modewereld, maar dat werkt bijna allemaal in het buitenland. „De meeste Nederlandse ontwerpers bij ons hebben we daarom in het buitenland gevonden.”
Als hij mensen aanneemt, wil hij vooral dat ze een visie hebben en vooruitkijken. „Ik kijk niet naar vakbekwaamheid, maar juist naar wat de mensen willen bereiken. Qua mentaliteit moeten ze geloven dat ze de beste zijn.”
Op deze manier heeft hij altijd mensen om zich heen verzameld, naar ze gekeken, soms urenlang, om inspiratie op te doen, voor zijn merk en voor zichzelf. Chadha’s doel was toen een lifestylemerk wereldwijd op de markt zetten.
Chadha zegt definitief te stoppen als hij de zaak op zijn manier kan overdragen aan iemand die met zijn mentaliteit de naam verder uitbouwt. „Daar werken we al enige tijd aan.”
Zeker is wel dat hij op een of andere manier betrokken blijft bij Mexx, al is het op afstand. Maar voor de toekomst denkt hij vooral aan zijn plannen een museum in Amsterdam te beginnen. Zelf is hij groot liefhebber van moderne kunst.
Het museum krijgt een speciaal karakter, want het wordt tegelijkertijd een woon- en werkruimte voor jonge kunstenaars. „De omgeving moet inspireren, niet alleen de mensen, maar ook de kunst. Kunst is belangrijk voor de ontwikkeling, de manier waarop je denkt, om je uiteindelijk verder te ontwikkelen. Kunst, in wat voor vorm dan ook, is de moeder van onze emotie.”