Ongeveer de helft van de nieuwtestamentische Bijbelboeken is van de hand van de apostel Paulus. Hoe moeten we Paulus verstaan? Tom Holland, als nieuwtestamenticus verbonden aan Evangelical Theological College of Wales, schreef een studie waarin hij -meer dan veelal het geval is- de continuïteit tussen het Oude Testament en Paulus onderstreept.

Overtuigend acht ik dat Holland de term verzoening uit Romeinen 25 betrekt op het paaslam en niet op het verzoendeksel. Hij wijst erop dat Paulus hier in aansluiting bij wat we vinden in Ezechiël 45 offers van de Grote Verzoendag opneemt in die van het paasfeest in de eerste maand.

Zijn stelling is dat de geschriften van Paulus moeten worden verstaan vanuit de gedachte dat de dood van Christus als het Paaslam de nieuwe exodus inluidt. De doop en de besnijdenis van Christus slaan volgens Holland niet op de doop met het water, maar op de dood van Christus aan het kruis.

Hij stelt ook dat de uitdrukkingen ”oude mens” en ”nieuwe mens” niet allereerst individueel maar collectief moeten worden verstaan, namelijk als de oude mensheid in Adam en de nieuwe mensheid in Christus. In beide gevallen meen ik dat de uitleg van Holland als aanvulling op de traditionele uitleg kan worden gezien, maar niet als vervanging ervan.

Zijdelings gaat Holland de discussie aan met de voorstanders van het zogenaamde nieuwe perspectief op Paulus. Met dit perspectief gaat hij niet mee. Wel brengt hij naar voren dat het bij de rechtvaardiging niet alleen om vrijspraak, maar ook om een nieuwe verbondsrelatie gaat. Hij verwijst daarbij overigens naar de apologie die Melanchthon schreef op de Augsburgse Confessie. Het gaat hier om een element uit de oorspronkelijk reformatorische rechtvaardigingsleer dat in de latere ontwikkeling van deze leer soms ondersneeuwde.