Deze week publiceren de onderzoekers de resultaten van het klimaatonderzoek in het wetenschappelijke tijdschrift Geophysical Research Letters.Broeikasgassen zoals kooldioxide en methaan warmen de aarde op, maar klimaatwetenschappers vermoedden al langer dat een warmer wordende aarde zelf de concentratie van die broeikasgassen verhoogt. Toch konden ze tot voor kort geen vinger krijgen achter deze zogenaamde positieve terugkoppeling.

In samenwerking met Duitse en Engelse klimaatspecialisten wist de Nederlandse wetenschapper prof. dr. M. Scheffer, hoogleraar aan Wageningen Universiteit, de grootte van deze terugkoppeling te berekenen. Scheffer en zijn collega’s stellen naar aanleiding van deze berekeningen dat de scenario’s voor de opwarming van de aarde met ongeveer 50 procent naar boven moeten worden bijgesteld.

Om een reconstructie te kunnen maken van klimaatveranderingen in het verleden, onderzocht het onderzoeksteam oud poolijs en groeiringen van bomen. Met gegevens hieruit hebben ze veranderingen in het klimaat uit het verleden gereconstrueerd. De onderzoekers vonden daarbij dat in eerdere perioden tussen twee ijstijden de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer net als nu hoger was dan tijdens de koudere eeuwen.

De mens beïnvloedde echter destijds de opwarming van de aarde nauwelijks. De warmere aarde zorgde er toen voor dat de oceanen minder kooldioxide konden opnemen. Daarnaast zorgt het ontdooien van de permafrost voor methaan; dat is gas met een sterke broeikaswerking.

Andersom werkt het proces ook. „Tijdens de Kleine IJstijd, van 1550 tot 1850, bekend van de vele klassieke Hollandse ijspretschilderijen, was de aarde kouder -waarschijnlijk voornamelijk ten gevolge van een verminderde zonneactiviteit- en daalde het koolstofdioxidegehalte in de atmosfeer”, schrijft het onderzoeksteam.