Gevecht met virtuele obstakels onderweg
Losliggende tegels, een smalle fietsstrook, een vrachtwagen die bijna over je heen walst. De Fietsersbond laat in Mobilion zien welke hobbels het fietsplezier kunnen vergallen. Bezoekers van het informatiecentrum in Utrecht kunnen een gevecht met de virtuele obstakels aangaan. En ook ervaren hoe prettig het is wanneer een gemeente haar zaakjes goed voor elkaar heeft.
Mobilion biedt zicht op infrastructuur, mobiliteit en leefbaarheid. Het zwaartepunt ligt op rijks- en waterwegen. Deze maand zet het informatiecentrum van Rijkswaterstaat in samenwerking met de Fietsersbond de fiets in het zonnetje. Een hoekje is ingericht met informatiepanelen en een bijzondere fiets.Dit rijwiel onderstreept als het ware de lijst met grieven en wensen van de Fietsersbond. Wie op de fiets plaatsneemt en de trappers in beweging brengt, ervaart wat slechte en goede fietsvoorzieningen zijn. De fietser dient het rode fietspad te volgen op het computerscherm voor zijn neus. Het vergt de nodige stuurmanskunst om op het juiste spoor te blijven, want het stuur van het stalen ros is wat weerbarstig.
Geen bloed
Het eerste deel van de route voert over wegen waar van alles mis mee is. Met gevaar voor eigen leven moet de fietser een drukke weg oversteken. Op een smalle strook tussen de straat en geparkeerde auto’s zwaait opeens een portier voor zijn neus open. Bij een verkeerslicht schoffelt een vrachtauto hem omver, omdat de chauffeur hem niet ziet staan. Een opstelstrook voor fietsers ontbreekt.
Er vloeit overigens geen bloed. Wanneer je in aanraking met auto’s komt, maak je in het ergste geval een salto en vervolg je de rit een poosje zijwaarts. De virtuele vertaling van dergelijke aanvaringen had professioneler vormgegeven kunnen worden. Aardig is wel dat de fiets een stuk zwaarder trapt wanneer je op een tegelfietspad belandt.
De Fietsersbond blijft niet in het negatieve hangen. Tijdens het tweede deel van de virtuele trip merkt de fietser hoe verbeteringen uitpakken. Als het aan de bond ligt, kunnen fietsers de weg oversteken via een gemarkeerd fietspad waarop ze voorrang hebben. Automobilisten moeten dan op de rem gaan staan om voorrang te verlenen. Bij verkeerslichten is een opstelstrook voor tweewielers een must. Tegels moeten wijken voor glad asfalt en elk fietspad dient rechts van geparkeerde auto’s te worden gesitueerd.
Het is inderdaad prettiger fietsen wanneer deze zaken tiptop in orde zijn. Aan het einde van de korte trip overheerst dan ook het positieve gevoel.
Fietskilometers
Nederlanders fietsen graag en veel, is te lezen op de informatiepanelen in Mobilion, die vol cijfers, tips en vragen staan. Een kwart van alle forensen pakt de tweewieler om op het werk te komen. Zevenentwintig procent van alle verplaatsingen wordt in Nederland op de fiets afgelegd, goed voor zo’n 13 miljard kilometer per jaar. Opvallend genoeg is het aantal fietskilometers sinds 1990 gelijk gebleven, terwijl het aantal inwoners steeg.
Uit de Fietsbalans, een door de Fietsersbond uitgevoerd onderzoek, blijkt dat het fietsgebruik met 12 tot 19 procent stijgt wanneer betere voorzieningen zijn gerealiseerd. Het woord is aan de overheid, meent de Fietsersbond. Bestuurders moeten de geldstroom beter gaan verdelen: minder euro’s uitgeven aan autowegen en subsidies voor trein, metro en bus en meer centen in fietsvoorzieningen stoppen.
Ook automobilisten mogen zich wel eens achter de oren krabben. De afstand van 52 procent van alle autoverplaatsingen is korter dan 7,5 kilometer. De mogelijkheden om vaker de fiets te pakken, liggen dus voor het grijpen.
Klachtenlijst
Niet alleen in Mobilion, maar ook op www.fietsersbond.nl bindt de organisatie de strijd met slechte fietsvoorzieningen aan. De oproep om berichten te droppen op het meldpunt ”Mijn slechtste fietspad” blijkt niet aan dovemansoren gericht. Het regent klachten, na een jaar zijn bijna 10.000 meldingen over ruim 3800 punten binnengekomen. Uit de reacties komt naar voren dat er nog heel wat te verbeteren is door gemeenten, provincies en Rijkswaterstaat, die de fietspaden beheren. Soms is er in jaren geen onderhoud gepleegd en ligt de boel er beroerd bij.
Slecht wegdek met gaten, spleten, scheuren en boomwortels scoort het hoogst op de klachtenlijst. Zaken als een te laag hangend verkeersbord, het ontbreken van een fietspad, vervelende drempels, slechte verlichting en problemen door werkzaamheden komen minder frequent voor.
De Fietserbond neemt de klachten niet voor kennisgeving aan. Elke melding wordt doorgestuurd naar een van de 130 lokale afdelingen van de bond en naar de desbetreffende gemeente. Lokale afdelingen brengen klachten onder de aandacht van bestuurders en dringen aan op een meerjarenplanning voor het onderhoud van de fietsstructuur.
Zorgenkindje
Het is niet alleen kommer en kwel op www.fietserbond.nl. Sinds de opening van het meldpunt zijn tientallen klachten opgelost en deden gemeenten toezeggingen om zaken op orde te brengen.
„De reacties zijn verschillend”, weet Miriam van Bree, medewerker van de Fietserbond. „Sommige gemeenten verhelpen klachten snel, andere nemen ze mee in langetermijnprogramma’s of reageren traag. En dat terwijl er talrijke gevaarlijke situaties ontstaan vanwege slechte fietsvoorzieningen. Onderhoud blijft een zorgenkindje, we moeten erbovenop blijven zitten.”
Het meldpunt ”Mijn slechtste fietspad” blijft in elk geval dit jaar open. „Hoe we daarna verder gaan, weten we nog niet. Duidelijk is wel dat dit initiatief in een behoefte voorziet. Mensen weten dat wij hun klacht op het juiste adres bezorgen.”
Het bezoekerscentrum heeft ook de jeugd in het vizier. Kinderen kunnen meedoen aan een wedstrijd banden plakken, fietsmemory spelen en de fiets van de toekomst k’nexen. Vandaag staat een fietstocht voor KWF Kankerbestrijding op het programma. De jeugd kan een fiets versieren en een fietsendief vertoont zijn kunsten op het terrein van Mobilion.
De fietsactiviteiten in Mobilion lopen tot en met 5 juni. Meer informatie: 030-2840784 en www.mobilion.nl.