Verdonk accepteert ,,nieuwe politieke werkelijkheid"
DEN HAAG (ANP) – Minister Rita Verdonk (Vreemdelingenzaken) gaat er „alles aan doen" om te zorgen dat het voormalige Tweede Kamerlid Ayaan Hirsi Ali (VVD) haar Nederlandse paspoort kan behouden. Verdonk legt zich neer bij de „nieuwe politieke werkelijkheid" die door het Kamerdebat van dinsdag is ontstaan.
Ze zei dat donderdagavond na afloop van het wekelijkse overleg van de VVD–top. „De kou is uit de lucht", voegde VVD–vicepremier Gerrit Zalm eraan toe.Eerder op de dag was Verdonk nog op het torentje ontboden voor een volgens ingewijden „pittig en stevig" gesprek met premier Jan Peter Balkenende en de twee vicepremiers. Vooral D66–vicepremier Laurens Jan Brinkhorst zou Verdonk de mantel hebben uitgeveegd. De top van het kabinet was „niet blij" met uitlatingen die Verdonk woensdag had gedaan tijdens een VVD–bijeenkomst in Hardenberg, waar ze campagne voerde als kandidaat–lijsttrekker.
Verdonk suggereerde daar opnieuw dat ze niet anders gekund had dan Hirsi Ali het Nederlanderschap te ontnemen. Die uitspraak leek haaks te staan op haar belofte aan de Tweede Kamer om de moties over het Nederlanderschap van Hirsi Ali uit te voeren.
Na het beraad in het torentje wezen de neuzen weer dezelfde kant op. Verdonk verklaarde tegenover de pers dat ze „alle ruimte" zal gebruiken om Hirsi Ali haar nationaliteit te laten houden. Ze zal het dinsdag afgetreden Kamerlid per brief „uitnodigen die ruimte aan te geven". Ook Balkenende onderstreepte nog eens dat de motie uitgevoerd zal worden. Vrijdag staat het onderwerp op de agenda van de ministerraad.
Donderdagavond werden in het overleg van de VVD–top de rijen verder gesloten. Verdonk zei na afloop nogmaals dat ze de Kamermotie over Hirsi Ali zal uitvoeren. Zalm noemde de sfeer tijdens het VVD–overleg „beter dan ik verwacht had". De VVD–bewindslieden, die zich de afgelopen dagen flink geërgerd hebben aan Verdonk, waren volgens hem „beheerst en zakelijk" geweest.
Op een campagnebijeenkomst donderdagavond in Kaatsheuvel (Noord–Brabant) herhaalde Verdonk vriendelijk en geduldig dat ze de wensen van de Tweede Kamer zal uitvoeren. Het halfvolle zaaltje had veel vragen over haar optreden deze week maar verwelkomde haar en haar standpunten met lof en applaus. Ze kreeg complimenten en de belangstellenden staken haar een hart onder de riem.
De minister herinnerde aan het moment dat Gerrit Zalm haar voor het eerst benaderde voor een post in het kabinet. IJzeren Rita viel in het echt best mee, vonden de aanwezigen.
Premier Balkenende blikte donderdagavond in het tv–programma Netwerk nog eens terug op de gang van zaken in de afgelopen dagen. Het ging volgens de Rijksvoorlichtingsdienst overigens om een vraaggesprek dat woensdagochtend, dus een dag voor de bijeenkomst in het torentje, was opgenomen.
Balkenende zei in Netwerk dat hij er allerminst mee ingenomen was dat Verdonk maandag haar brief over het Nederlanderschap van Hirsi Ali naar de Kamer had gestuurd. Volgens de premier was hem verzekerd dat dat die dag nog niet zou gebeuren. „Ik vind dat niet plezierig omdat het mij ging om de vraag: is de redenering houdbaar? Heb je de goede argumenten gebruikt? Is alles ook goed uitgezocht?"
Fractievoorzitter André Rouvoet van de ChristenUNie toonde zich verbijsterd over de uitspraken van de premier. Volgens hem heeft Verdonk vragen over de gang van zaken rond de brief ontdoken. „Verdonk moet zich de vraag stellen of ze zo nog kan functioneren".