Op het spel staan 56 parlementszetels. De volksvertegenwoordiging telt volgens de grondwet uit 1960 tachtig zetels. De 24 zetels die gereserveerd zijn voor Turks-Cypriotische afgevaardigden zijn echter onbezet sinds de etnische strijd tussen de Grieks-Cyprioten en de Turks-Cyprioten in 1964 losbarstte. De afgevaardigden worden gekozen voor een ambtstermijn van vijf jaar.Volgens de peilingen kan Papadopoulos’ partij (Diko) zondag rekenen op winst. Voor de regering zal de stembusgang geen gevolgen hebben want Cyprus kent een politiek systeem waarin de president het landsbestuur benoemt. Wel kan een goed resultaat van zijn partij Papadopoulos een steviger mandaat geven voor zijn harde politiek ten opzichte van Noord-Cyprus en Turkije.

De peilingen wijzen uit dat de winst van Diko ten koste zal gaan van partijen die verdeeld zijn over de herenigingskwestie. Zo moet de grootste partij in het parlement, het gematigd communistische Akel, waarschijnlijk zetels inleveren, evenals de rechtse oppositiepartij Disy. Beide partijen zullen naar verwachting wel groter blijven dan Diko.

Cyprus is al ruim dertig jaar verdeeld in twee zones, gescheiden door een door VN-troepen bewaakte bufferzone. De scheiding ontstond in 1974, toen een groep Grieks-Cypriotische nationalisten met steun van het kolonelsregime in Athene een staatsgreep pleegde. Turkse troepen bezetten daarop het noordelijke deel van het eiland, volgens Ankara om de Turkse gemeenschap te beschermen.

Onderhandelingen over terugtrekking van de Turkse troepen mislukten, waarna de Turks-Cyprioten in 1983 een onafhankelijke republiek uitriepen in het noorden van Cyprus. Alleen Turkije erkent die. De internationale gemeenschap beschouwt de Grieks-Cypriotische regering als het enige wettige gezag op het eiland en de Turks-Cypriotische regering als niet-legitiem.

Verscheidene pogingen van de Verenigde Naties om tot een oplossing te komen voor de kwestie-Cyprus, hebben bitter weinig opgeleverd. Het herenigingsplan dat VN-baas Kofi Annan twee jaar geleden aan de bevolking voorlegde, leek nog de meeste kans van slagen te hebben. Het kreeg steun van de Turks-Cyprioten, maar werd uiteindelijk door de Grieks-Cyprioten weggestemd.

Papadopoulos had fel campagne gevoerd tegen het VN-plan, dat niet evenwichtig zou zijn en vooral de Turks-Cyprioten zou bevoordelen. Zo zag de president niets in de federale staatsvorm die Annan voorstelde en vond hij dat het plan te weinig garanties bevatte dat het Turkse leger zich zou terugtrekken. De VN en de Europese Unie reageerden woedend op Papadopoulos negatieve campagne.

De president had echter al bij zijn aantreden in 2003 laten weten het VN-plan slechts te zien als een basis voor onderhandelingen. Met die opstelling maakte hij in het buitenland weinig vrienden, maar in eigen land des te meer. Ook nu nog blijkt uit opiniepeilingen dat een meerderheid van de Grieks-Cyprioten helemaal niet op hereniging met het Turkse deel zitten te wachten.

Het ’nee’ van de Grieks-Cyprioten betekende dat in mei 2004, een week na het referendum, alleen Grieks-Cyprus lid werd van de Europese Unie. Die toetreding speelt ook een centrale rol in de verkiezingen van zondag. Niet alleen vanwege de herenigingskwestie, maar ook omdat Cyprus de euro wil invoeren. Critici menen dat de daarvoor benodigde hervormingen vooral de armen hard treffen.

Voor Europa is de stembusgang van belang omdat Brussel graag een oplossing wil voor de kwestie-Cyprus voordat toetreding van Turkije in zicht komt. Een van de voorwaarden die de EU aan aan Turkije heeft gesteld, is erkenning van Cyprus. Met een harde onderhandelaar als Papadopoulos aan Grieks-Cypriotische zijde zullen de onderhandelingen echter een stuk stroever verlopen, is de verwachting.

Papadopoulos heeft onlangs wel gezegd dat hij bereid is verder te praten over hereniging, maar pas na de verkiezingen en tegen zijn voorwaarden. Een Turks herenigingsplan verwees hij zonder veel omhaal naar de prullenmand omdat het geen nieuwe ideeën zou bevatten. De stembusgang van zondag noemde hij eerder deze maand tegenover zijn achterban een „tweede referendum”.

Door een recente wetswijziging mogen Turks-Cyprioten die in het zuiden van het eiland wonen, dit jaar voor het eerst kandidaat zijn en stemmen voor de zetels die eigenlijk voor Grieks-Cyprioten zijn bestemd. Ongeveer 270 Turks-Cyprioten hebben zich als kiezer ingeschreven. Er is ook een kandidaat van Turkse komaf, de 47-jarige Neshe Yashin. Zij geldt als een voorstander van hereniging.