Dat concluderen het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Rathenau Instituut in het maandagmiddag aan minister Brinkhorst aangeboden ”Jaarboek ICT en Samenleving 2006”. Het Jaarboek schetst een beeld van de nieuwe digitale generatie en is een gezamenlijke productie van het SCP en het Rathenau Instituut, dat technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen volgt.Volgens de directeuren van beide instellingen, prof. dr. P. Schnabel en mr. drs. J. Staman, formuleert de Nederlandse overheid regelmatig een visie op de toekomst van de informatiesamenleving. „Daarbij laat ze zich vaak leiden door wat technologisch kan of zou moeten. Het ontbreekt dan nogal eens aan een duidelijk beeld van de gebruikers van die technologie.”

„Beleidsvisies van de overheid op de toekomst van de informatiesamenleving vertrekken nog steeds voornamelijk vanuit de technologie: toename in bandbreedte, meer en meer apparaten gaan met elkaar communiceren en ict zal steeds meer overlopen in andere technologieën”, concluderen ook R. van Est, C. van ’t Hof (beiden werkzaam bij Rathenau Instituut) en J. de Haan (SCP).

Het drietal noemt het beeld van voor- en nadelen van internet „divers en ontnuchterend. Internet helpt niet bij het vinden van een baan, van msn’en word je niet gelukkiger, al is het wel een sociale noodzaak geworden. De virtuele wereld lost de problemen van de fysieke wereld niet simpel op: eenzame jongeren maken ook op internet moeilijk contact. Internet brengt weliswaar ook de meeste allochtone en autochtone Nederlandse jongeren bij elkaar, maar biedt tevens de mogelijkheid voor kleine groepen om zich totaal digitaal te segregeren. Internet is niet een wereld op zichzelf, maar werkt eerder als een vergrootglas voor wat al in de samenleving leeft.”

Van Est, Van ’t Hof en De Haan vinden ook dat het tijd is dat er binnen het onderwijs ruimere aandacht komt voor het gebruik van ict en de gevolgen daarvan. De dynamiek van internet vraagt om bescherming van zwakkere partijen, stellen de drie.

„Jongeren mediawijsheid bijbrengen is een belangrijk middel om misstanden te voorkómen. Om dat te bewerkstelligen is een rol weggelegd voor traditionele opvoeders en opinieleiders om context te bieden aan de informatiestroom die jongeren over zich heen krijgen. Ouders, leraren en politici hebben een duidelijke digitale achterstand opgelopen, waardoor ze het de laatste jaren flink hebben laten afweten in de virtuele wereld. Het wordt hoog tijd dat ouders en leraren hun opvoedende taak ook met betrekking tot de virtuele wereld serieus invulling gaan geven.”

Naast allerlei uitwassen biedt ict ook legio kansen, benadrukken de opstellers van het Jaarboek. „Daarbij is het van belang om de digitale generatie als bron van nieuwe ervaring, kennis en mentaliteit te zien. De digitale generatie lijkt geneigd te zijn kennis en informatie te delen.”