Uganda: Eén front tegen Verzetsleger van de Heer
KAMPALA - De Ugandese regering doet haar uiterste best om Sudan, Congo en de VN op één lijn te krijgen en aan te zetten tot actie bij de ontmanteling van de rebellen van het Verzetsleger van de Heer.
De Ugandese minister van Buitenlandse Zaken, Mbabazi, bezoekt deze week de Congolese regering. Hij wil de Congolezen overhalen mee te werken aan een militaire actie tegen de rebellen, die een belangrijke uitvalsbasis hebben op Congolees grondgebied. Vorige week bracht hij een bezoek aan de regering van Sudan. Die zegt te willen meewerken.Als het aan Mbabazi ligt, verschijnen binnenkort de eerste arrestanten bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Het gerechtshof vaardigde vorig jaar arrestatiebevelen uit voor vijf van oorlogsmisdaden verdachte commandanten van de rebellen, onder wie de twee hoofdverdachten Joseph Kony en zijn tweede man Vincent Otti. Internationale veronachtzaming van het gruwelijke conflict in het noorden van Uganda heeft eraan bijgedragen dat tot nog toe niemand is gearresteerd. Volgens medewerkers van het gerechtshof zijn arrestaties goed mogelijk „als men maar wil.”
Veranderde houding
Ook de halsstarrige houding van de Ugandese regering was een van de oorzaken dat de door de oorlog veroorzaakte ellende in het noorden van het land bleef voortbestaan. De regering wenste geen internationale bemoeienis bij de bestrijding van Kony en zijn rebellen.
Dat die houding is veranderd, blijkt uit de rondreis waarmee minister Mbabazi de buurlanden wil aanzetten tot actie. Die reis is een vervolg op de verrassende toespraak die Uganda op 19 april hield voor de Veiligheidsraad van de VN in New York. Daar vroeg minister Mbabazi de internationale gemeenschap om hulp bij de bestrijding van het verzetsleger en de arrestatie van de vijf commandanten. Dat was de eerste keer dat Uganda zo duidelijk aangaf te willen samenwerken met buurlanden en zelfs met de VN.
Uganda hoopt toestemming te krijgen van Congo voor een militaire actie op Congolees grondgebied. Maar een militaire actie van het Ugandese leger op Congolees grondgebied heeft veel voeten in aarde. Er is onderling weinig vertrouwen tussen de landen.
Aanvalsplan
Tijdens de oorlog in Congo die nog maar kort geleden voorbij is, steunde Uganda een van de krijgsheren, Paul Bemba, die vocht tegen de regering in Kinshasa. Ook toen waren er veel Ugandese militairen in Congo. Uganda wordt ervan beschuldigd dat de militairen vooral actief zouden zijn geweest met het roven van tropisch hardhout, goud en andere rijkdommen van het grondstofrijke land.
Daarom benadrukt Mbabazi dat de Ugandese militairen in geval van een nieuwe militaire actie op Congolees grondgebied onder leiding staan of nauw samenwerken met de internationale vredesmacht Monuc die in Congo de vrede bewaakt. „Er zou een gezamenlijk aanvalsplan moeten komen tegen Kony, komt dat er niet dan zal het Ugandese leger er weer van worden beschuldigd te azen op tropisch hardhout in plaats van op Kony.”