In een interview met het Italiaanse dagblad La Repubblica, zondag, verklaarde kardinaal Javier Lozano Barragan, die het ’gezondheidsdepartement’ binnen de Heilige Stoel aanvoert, dat het Vaticaan een document voorbereidt over condoomgebruik onder seropositieven.Hoewel de Mexicaanse kardinaal niets zei over de inhoud, leek hij te wijzen op een versoepeling van het condoombeleid. Het Vaticaan zou erover denken om het condoom te gedogen in situaties waarbij een of beide huwelijkspartners geïnfecteerd is met het hiv-virus.

Lozano Barragan reageerde ogenschijnlijk op opmerkingen van kardinaal Carlo Maria Martini, een paar dagen eerder in het Italiaanse tijdschrift L’Espresso (dat tot hetzelfde mediaconcern behoort als La Repubblica). Martini zei dat condoomgebruik voor seropositieven het „minste van twee kwaden” is.

Martini wordt in de Rooms-Katholieke Kerk beschouwd als een van de meest invloedrijke kardinalen. „Hij is de antipaus”, aldus Robin Mickens van het kritisch-katholieke weekblad The Tablet. „Maar Martini is een tegenpool waarnaar de paus luistert.”

Martini wordt gezien als de voorman van de ’liberale’ stroming binnen de kerk. Of zijn ideeën vorm krijgen in een nieuw document is echter maar zeer de vraag.

Maandag gaf de secretaris van Lozano Barragan een verklaring af waarin hij namens de kardinaal ontkende dat het Vaticaan het condoombeleid zou willen wijzigen. Wel bevestigde de woordvoerder dat de Congregatie voor de geloofsleer er een document over schrijft, waarin mogelijk ook de inzichten worden verwerkt van andere departementen van de Heilige Stoel.

Dat vooral de theologen van dit ’departement van het leergezag’ aan het stuk werken, doet vermoeden dat het probleem vooral een theologisch antwoord krijgt. Condoomgebruik gaat volgens de RK-Kerk hoe dan ook in tegen de wil van God, omdat het bevruchting tegengaat, waarmee God als Schepper wordt genegeerd.

Maar hier ligt ook het grote dilemma van de kerk: als er aids in het spel is dient een anticonceptiemiddel niet om een geboorte tegen te houden, maar de verspreiding van een dodelijke ziekte.

Een eerder document, over homofilie, dat onder de verantwoordelijkheid van paus Benedictus XVI verscheen, deed ook veel stof opwaaien, maar bracht inhoudelijks eigenlijk niets nieuws.

Het is niet voor te stellen dat het Vaticaan de teugels nu laat vieren wat betreft condoomgebruik. Bijna een jaar geleden benadrukte de paus nog eens dat seksuele onthouding de enige manier is om geen aids te krijgen.

De tegenstrijdige geluiden aangaande het condoombeleid zijn typerend voor het pontificaat van Benedictus XVI. De paus houdt van de dialoog, maar volgt uiteindelijk toch vaak zijn eigen mening.