En neem daarnaast het feit dat DenkWijzer, het blad van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie, juist vorige week uitkwam met een special gewijd aan de grondslag van de partij.Formeel hebben die twee feiten niets met elkaar te maken. Natuurlijk had de redactie van DenkWijzer al lang voor de verkiezingen het plan opgevat het thema van de grondslag aan de orde te stellen.

Maar praktisch gezien houden de twee wel enig verband met elkaar. Juist nu de ChristenUnie onder leiding van Rouvoet flink in de lift zit, lijkt de vraag actueel hoe breed de partij wil zijn. Voldoet de zogeheten Uniefundering -met daarin een expliciete verwijzing naar de Drie Formulieren van Enigheid- of is verbreding van de grondslag noodzakelijk om evangelischen en rooms-katholieken meer ruimte te geven?

Verbreding van de grondslag is waarschijnlijk voor velen in de ChristenUnie, met name uit de jongere generatie, acceptabel en gewenst. Waarom onnodig barrières opwerpen richting broeders en zusters die de Bijbel willen aanvaarden als het Woord van God en Jezus Christus als de enige Weg? Hebben we aan de Bijbel alléén niet genoeg als het gaat om de grondslag van onze partij? We zijn toch geen kerk maar slechts een politieke groepering?

In die redenering zit veel aantrekkelijks en ook iets waars. Want het is inderdaad niet nodig het op alle punten van de belijdenis met elkaar eens te zijn om toch eensgezind christelijke politiek te kunnen bedrijven. Zie de SGP, waarin mensen uit vele kerkgenootschappen, met hier of daar zelfs een pinkstervoorganger, al bijna een eeuw broederlijk samenwerken. Maar daarmee is niet gezegd dat het onderschrijven van alléén de Bijbel voldoende is om elkaar politiek te vinden. Nee, er is meer nodig.

In het al genoemde nummer van DenkWijzer brengt de Kamper ethicus A. L. Th. de Bruijne dat helder onder woorden. Veel christenen die hij hartelijk erkent als broeders en zusters, zo schrijft hij, menen dat je als christen geheel buiten de politiek moet blijven. Anderen die met hem de Bijbel als het Woord van God accepteren, zien politiek vooral als een manier om christelijke belangen veilig te stellen. En weer anderen zien politiek uitsluitend als een instrument om te getuigen of hulpverlening te organiseren. Met al die mensen kan ik niet of maar zeer moeilijk in één partij optrekken, aldus De Bruijne.

De grondslag van een partij kan dus niet alleen de Bijbel zijn. Er is meer nodig, namelijk een gemeenschappelijke traditie of bedding waarin je Bijbel leest en interpreteert, in het bijzonder als het gaat om politiek handelen. Iedereen heeft zo’n traditie, ook pinksterkerken of baptisten, al hebben die hem vaak niet schriftelijk vastgelegd. Een belangrijk functie van de verwijzing naar de Drie Formulieren in de Uniefundering is: Let op mensen, in déze traditie staan wij. Dit is onze visie op Bijbel én politiek.

Dat er bij het vormen van een christelijke partij meer nodig is dan alleen het gelovig aanvaarden van de Bijbel, bleek toen dr. F. W. Rutten ruim vijf jaar geleden een poging deed een zogeheten C. S. Lewispartij op te richten. De orthodox-rooms-katholieke econoom dacht dat het mogelijk moest zijn alle Bijbelgetrouwe christenen te verenigen in één politieke partij, op de wijze waarop ook de beroemde apologeet Lewis zowel rooms-katholieken als protestanten wist aan te spreken en te inspireren.

Maar zijn poging mislukte jammerlijk. De oud-secretaris-generaal van Economische Zaken realiseerde zich niet dat er een heel complex aan vooronderstellingen en tradities is waarbinnen mensen de Bijbel lezen. En dat dit complex er voor een rooms-katholiek anders uitziet dan voor een protestant.

Wil de ChristenUnie een heldere en rechtlijnige koers varen, een koers die aansluit bij de tradities van GPV en RPF, dan doet zij er derhalve goed aan de Uniefundering te laten zoals zij is.

Betekent dit dat rooms-katholieken of evangelischen in de partij niets te zoeken hebben? Volstrekt niet. Iedereen die zich thuis voelt bij deze manier van politiek bedrijven, bij de uit de gereformeerde traditie opkomende visie op Schrift en staatkunde, kan zich aansluiten. Als hij lid wordt, onderschrijft hij daarmee niet meteen Zondag 30 van de Heidelbergse Catechismus over de paapse mis. Wel erkent hij dat de Drie Formulieren „wijsheid voor het staatkundige leven bevatten.”

Zo bezien hoeft de huidige groei van de ChristenUnie helemaal niet tot een verbreding van de grondslag te leiden. Het omgekeerde kan ook betoogd worden: het succes van de laatste verkiezingsuitslag, met opmerkelijke groei in plaatsen waar de CU traditioneel geen achterban had, bewijst juist dat de huidige Uniefundering niet belemmerend werkt.