Iran kondigt programma uraniumverrijking aan
TEHERAN (AP) – Iran is van plan op industriële schaal uranium te gaan verrijken en wil toe naar een programma op basis van 54.000 centrifuges. Dat heeft de onderdirecteur van het Iraanse atoomprogramma, Mohammed Saeedi, woensdag gezegd.
Dinsdag maakte Iran bekend dat het er voor het eerst in is geslaagd uranium te verrijken op kleine schaal – met 164 centrifuges.Saeedi zei dat Iran het Internationale Atoomenergie Agentschap (IAEA) op de hoogte heeft gesteld van zijn plan om nog dit jaar drieduizend centrifuges te plaatsen in het nucleaire complex in Natanz en dat dat aantal later zal worden uitgebreid tot 54.000. Wanneer dat gebeurt zei hij niet. Met 54.000 centrifuges kan Iran voldoende uranium verrijken om een kerncentrale van duizend megawatt zoals Rusland die momenteel in Zuid–Iran bouwt, van brandstof te voorzien, aldus Saeed.
Het IAEA probeert Iran af te houden van een eigen uraniumverrijkingsindustrie, omdat het vermoeden bestaat dat de regering in Teheran daar vooral in is geïnteresseerd omdat die de mogelijkheid biedt in het geheim kernwapens te maken.
Duitsland, dat met Frankrijk en Groot–Brittannië met Iran heeft onderhandeld over stopzetting van het Iraanse verrijkingsprogramma, zei dat de regering in Teheran met de dinsdag bekendgemaakte proef ‘een nieuwe stap in de verkeerde richting’ heeft gezet. Een woordvoerder zei dat deze ontwikkeling de regering van bondskanselier Angela Merkel met grote zorg vervult.
Ook Rusland, dat goede banden onderhoudt met Teheran, zei zich zorgen te maken over de nieuwe stap van Iran. ‘We geloven dat die fout is’, aldus een woordvoerder van het Russische ministerie van buitenlandse zaken woensdag. ‘Het druist in tegen de besluiten van het IAEA en resoluties van de VN.’ Minister van buitenlandse zaken Sergej Lavrov waarschuwde overigens voor haastige conclusies. ‘Er worden te vaak spanningen opgewekt rond het Iraanse atoomprogramma’, zei hij. Met betrekking tot berichten over een mogelijk militair optreden van de Verenigde Staten tegen Iran zei Lavrov dat het probleem daardoor niet zal worden opgelost. ‘In tegendeel, dat zou slechts nog een spanningshaard creëren in het Midden–Oosten, een regio die al genoeg van zulke spanningshaarden heeft.’
In Israël, dat de ontwikkelingen in Iran met argusogen volgt omdat het vreest het eerste doelwit te worden van een eventueel Iraans kernwapen, zei stafchef Dan Halutz dat het nog zeker een paar jaar zal duren voordat Iran echt een nucleaire staat kan worden genoemd. Israël heeft gezegd zich het recht voor te behouden Iraanse atoominstallaties te bombarderen voordat het zover komt, zoals het dat in 1981 heeft gedaan met een kernreactor in aanbouw in Irak. Hoewel Halutz die mogelijkheid niet wilde uitsluiten zei hij dat de internationale gemeenschap de kans moet krijgen om het Iraanse atoomprogramma te stoppen.
China, dat geldt als het meest pro–Iraanse land in de Veiligheidsraad, zei dinsdag zich ‘grote zorgen te maken’ om de ontwikkelingen rond het Iraanse atoomprogramma. De Chinese VN–ambassadeur Wang Guangya zei dat Beijing nog steeds een voorkeur heeft voor een diplomatieke oplossing van de crisis, maar dat andere stappen niet worden uitgesloten.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Condoleezza Rice zei dat de VN–Veiligheidsraad ‘sterke stappen’ moet en zal overwegen tegen het Iraanse atoomprogramma.
De voormalige Iraanse president Hashemi Rafsanjani, die aan het hoofd staat van een invloedrijke adviesraad, maakte het nieuws over de geslaagde verrijkingsproef dinsdag als eerste bekend. In een woensdag gepubliceerd interview met een Koeweitse krant zei Rafsanjani dat de manier waarop in de VN–Veiligheidsraad over Iran wordt gesproken onaangename consequenties kan hebben voor de regio en de wereld. Als het Westen problemen wil oplossen in goed vertrouwen is dat heel wel mogelijk, zei hij, maar als er druk wordt uitgeoefend om Iran zijn recht op een civiel nucleair programma te onthouden gaat het mis. Misschien, zei hij, kan het overleg dat Iran thans met Amerikaanse diplomaten over Irak voert, leiden tot bespreking van de nucleaire kwestie. Nu is daar geen mandaat voor, zei hij, maar er zijn veel voorbeelden ‘van belangrijke en ingrijpende besluiten die klein zijn begonnen’.
Volgens internationale deskundigen zijn de deze week bekendgemaakte ontwikkelingen in Iran echter geen nieuws: Teheran zou al lang in staat zijn uranium te verrijken en de bekendmaking zou slechts internationaal–politiek belang dienen. ‘De Iraniërs maken hier veel meer van dan gerechtvaardigd is. Ze proberen de internationale gemeenschap er mogelijk van te overtuigen dat het Iraanse atoomprogramma zich al in een zo ver gevorderd stadium bevindt, dat sancties het niet meer kunnen stoppen’, aldus David Albright, voorzitter van het Institute for Science and International Security, een in Washington gevestigde denktank.