Prodi boekt winst in verkiezingen Italië
ROME (ANP/DPA/AFP) – Romano Prodi en zijn centrumlinkse coalitie De Unie zijn hard op weg om premier Silvio Berlusconi en zijn alliantie Huis van Vrijheden een nederlaag in de Italiaanse verkiezingen van zondag en maandag toe te brengen. Dat blijkt uit de eerste officiële uitslagen en uit prognoses kort na het sluiten van de stembussen.
Na het tellen van ruim 9 miljoen stemmen voor de Senaat had de Unie–coalitie van Prodi de steun van 51,9 procent van de kiezers. De centrumrechtse partijen onder leiding van Berlusconi bleven steken op 47,3 procent van de stemmen, meldde de staatszender RAI. Daarmee zou Prodi 158 zetels in de 315 zetels tellende Senaat krijgen en Berlusconi 151. De kiezers stemden zondag en maandag ook voor het Lagerhuis dat 630 zetels telt. De opkomst voor de verkiezingen was hoog. Volgens het Italiaanse ministerie van Binnenlandse Zaken nam 83,6 procent van de 47 miljoen stemgerechtigden de moeite om naar de stembus te gaan.De RAI was na het sluiten van de stembussen om 15.00 uur al met een prognose gekomen. Volgens die peiling krijgt Prodi 50 tot 54 procent van de stemmen voor zowel de Senaat als het Lagerhuis. Het Huis van Vrijheden van Berlusconi blijft achter met 45 tot 49 procent. De zender Sky Italia zette de steun voor Prodi op 52 procent en die voor de centrumrechtse alliantie op 47 procent. De prognoses zijn niet gebaseerd op getelde stemmen.
Peilingen in Italië zijn niet altijd betrouwbaar. Prodi’s woordvoerders reageerden daarom voorzichtig. „Als deze indicaties worden bevestigd, betekent het dat Italië heeft besloten de pagina om te slaan en te beginnen aan een nieuw tijdperk". De Unie heeft voor maandagavond een feestelijke bijeenkomst in het historische centrum van Rome belegd.
Een senator van Berlusconi’s partij Forza zei dat het verlies niet onverwacht kwam. „Onze coalitie heeft verloren. We verwachtten al iets dergelijks, omdat we alle lokale verkiezingen sinds 2001 hebben verloren", aldus Francesco D’Onofrio van de christendemocratische Unie.
Na het sluiten van de stembussen en de bekendmaking van voor Berlusconi slechte prognoses daalden de aandelen van Mediaset, het media–imperium van de familie Berlusconi. Aan het eind van de middag herstelden de aandelen zich.
De coalitie van de 66–jarige Prodi omvat een aantal kleinere partijen. Daaronder zijn zowel communisten als katholieke en liberale groeperingen. Prodi won de Italiaanse verkiezingen eerder in 1996. Zijn coalitie hield slechts twee jaar stand, omdat ontevreden communisten zijn regering ten val brachten. Van 1999 tot november 2004 was Prodi voorzitter van de Europese Commissie.
Critici stellen dat een nieuwe regering–Prodi hetzelfde lot wacht als zijn eerdere regeerploeg, omdat er grote ideologische verschillen bestaan tussen de partijen binnen zijn coalitie. Om zijn brede alliantie van minstens acht partijen bijeen te houden, heeft Prodi een uitgebreid regeringsakkoord ondertekend met de diverse partijleiders. Het programma van bijna driehonderd pagina’s wordt de leidraad voor de regering en is een toonbeeld van politieke diplomatie.
Hete hangijzers zoals het samenlevingscontract, de terugtrekking van de militairen uit Irak en antoomenergie, zijn in het programma zodanig verwoord, dat eenieder het op zijn manier kan uitleggen aan de achterban. De vraag blijft hoe de uitvoering ervan in de praktijk zal uitpakken en of de partijen het dan nog eens zijn, want de belangrijkste bindende factor van Prodi’s coalitie is de afkeer van Berlusconi.
In de debatten in de aanloop naar de verkiezingen viel Prodi Berlusconi vooral aan over de economische prestaties van de regering. Prodi verweet Berlusconi dat hij vijf jaar heeft verspild en dat hij voor verdeeldheid in Italië heeft gezorgd. In de afgelopen vier jaar is de Italiaanse economie met gemiddeld 0,8 procent per jaar gegroeid. Daarmee behoort Italië tot de slechtst scorende landen van de twaalf die met de euro werken.