„Islam moet zich in Europa integreren”
WENEN - De islam moet zich integreren in de Europese cultuur. Deze ”theologie van de integratie” dient de veelal conservatieve invloeden uit de gebieden van herkomst in de Arabische wereld of Zuid-Azië af te zwakken.
Dat is de uitkomst van een tweedaagse bijeenkomst van Europese imams en islamitische leiders in Wenen.De moslimleiders stellen in een verklaring zondag dat de integratie van de 33 miljoen moslims van het Europese continent van overheidswege steun verdient. Zij zeggen ook dat gematigde islamitische leiders niet genoeg hebben gedaan om radicale stromingen in te tomen en de aanpassing aan westerse waarden, zoals aan de vrijheid van meningsuiting, te bevorderen.
„Integratie is geen eenrichtingsverkeer, maar een wederzijds proces”, wordt gesteld in het slotdocument van de conferentie, waaraan werd deelgenomen door ruim 150 in Europa gestationeerde imams en religieuze adviseurs.
De deelnemers spraken over methoden om een Europese moslimidentiteit gestalte te geven, waarbij tradities worden behouden zonder dat conflicten met westerse waarden worden uitgelokt.
De slotverklaring bevat ook een lijst met vragen aan de Europese autoriteiten. Met name moslimvrouwen zouden meer mogelijkheden geboden moeten worden om culturele barrières te overwinnen en de arbeidsmarkt op te gaan. Daarnaast wordt gepleit voor het faciliteren van het onderwijs in de dominante taal.
Een van de grote problemen is het praktisch ontbreken van richtlijnen in de Koran voor moslimminderheden. De Koranteksten voorzien niet in een islamitische diaspora, waardoor gematigde islamitische leiders zich nu voor de niet geringe taak gesteld zien tegen de opvattingen van hun conservatiever geestverwanten in oplossingen te vinden voor conflicten die voor moslims ontstaan in een westerse maatschappij.
Mag een moslimman de hand schudden van een vrouw die geen familie van hem is? Kan een lening worden afgesloten als daarvoor rente moet worden betaald? „We zitten in een spagaat tussen onze nieuwe wereld van de islam en de oude wereld”, aldus Trafa Baghajati, een hulpimam van Syrische afkomst.
Een woordvoerder van de Oostenrijke moslimgemeenschap liet weten dat tijdens discussies en workshops op de conferentie de imams hadden benadrukt dat kennis van de lokale taal belangrijk is voor integratie. Aan de andere kant zou de overheid de integratie kunnen bevorderen door onder meer een versoepeling van de regels voor naturalisatie en een bredere erkenning van buitenlandse diploma’s.