Buitenland

Amnesty: CIA gebruikte nepvervoerder

NEW YORK - De Amerikaanse inlichtingendienst CIA heeft in de afgelopen jaren nepbedrijven gebruikt om gevangenen in het geheim te transporteren. Dat zegt de mensenrechtenorganisatie Amnesty International (AI) in een rapport dat woensdag werd gepubliceerd.

Van onze correspondent
5 April 2006 11:49Gewijzigd op 14 November 2020 03:38

De CIA gebruikte voor deze transporten vliegtuigen die zogenaamd door particuliere maatschappijen werden geëxploiteerd, maar die in werkelijkheid eigendom waren van de CIA en die permanent door de inlichtingendienst werden gebruikt. Door deze vliegtuigen een „particulier” imago te geven, omzeilde de CIA de internationale verplichting om bij het gebruik van buitenlandse vliegvelden nadere gegevens over vluchten te verstrekken.Amnesty zegt te beschikken over de gegevens van ongeveer duizend van zulke CIA-vluchten. Verder zijn er gegevens bekend van nog eens 600 vluchten met vliegtuigen die tijdelijk waren gehuurd door de CIA. Amnesty zegt dat moeilijk precies is te bewijzen welke vluchten gebruikt werden voor het transport van gevangenen. Volgens AI heeft de CIA in Nederland de vliegvelden Schiphol en Eelde in Groningen gebruikt.

Het Amnestyrapport zegt dat sommige van zulke „gecamoufleerde” vluchten werden gebruikt om gevangenen naar Oost-Europese bestemmingen te brengen. Verder werden zulke transporten gebruikt om gevangenen naar landen over te vliegen waar zij tijdens ondervragingen gemarteld werden.

Amnesty International meldt onder meer de getuigenissen van drie Jemenieten die „waarschijnlijk” ergens in Oost-Europa werden vastgehouden en ondervraagd. Amnesty reconstrueert de locatie vanuit de getuigenissen over de duur van de vluchten, de klimaat- en de temperatuurverschillen.

De drie zouden dertien maanden hebben vastgezeten op een zogenoemde ”zwarte locatie”, een clandestiene CIA-gevangenis, waarna ze werden teruggevlogen naar Jemen, waar ze werden vervolgd voor het vervalsen van reisdocumenten. In een tegelijk met het rapport uitgegeven verklaring zegt Amnesty overigens dat nieuwe informatie erop duidt dat de drie ook ergens in Centraal-Azië vastgehouden kunnen zijn.

„Hun overmeesteraars deden de grootste moeite om de plaats van bestemming geheim te houden voor de mannen, maar indirecte bewijzen als klimaat, gebedstijden en de duur van de reis naar en van de locatie wijzen erop dat ze mogelijk zijn vastgehouden in Oost-Europa of Midden-Azië”, stelt Anne FitzGerald van Amnesty in de verklaring. „Maar zonder nadere informatie van de Amerikaanse regering en Europese autoriteiten is het onmogelijk om vast te stellen waar precies.” „Ons rapport maakt duidelijk dat de CIA moeite doet om dit soort transporten geheim te houden”, aldus Irene Khan van Amnesty. Deskundigen wijzen erop dat het gezien de zwijgzaamheid van de CIA moeilijk is te zeggen waarvoor de vluchten precies dienden.

Een van de door AI gesignaleerde vliegtuigen is zeker honderd maal geland op het vliegveld van de Amerikaanse basis Guantanamo Bay op Cuba, waar de Amerikanen 500 terreurverdachten vasthouden.

Sommige van deze vluchten hebben waarschijnlijk verband houden met het transport van gevangenen. De CIA wilde niet reageren op het Amnestyrapport, maar zegt wel dat de VS gevangenen behandelen „volgens Amerikaans en internationaal recht.”

Het AI-rapport biedt mogelijk ook nieuwe aanknopingspunten voor betrokkenheid van Europese landen bij het gevangenentransport.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer