Van te hoge grafrechten is geen sprake
De grafrechten stijgen aanzienlijk, waardoor mensen zelfs noodgedwongen zouden overgaan tot cremeren, stelde Martin Kersbergen van uitvaartorganisatie DELA onlangs op deze pagina. Volgens mr. R. J. J. M. Pans is het beeld dat DELA schetst niet juist.
Uitvaartorganisatie DELA is in 2005 een offensief gestart tegen de gemeentelijke grafrechten. Dat is vanuit commercieel oogpunt begrijpelijk en DELA’s goed recht. Maar kwalijk is het feit dat DELA suggereert dat een begrafenis niet meer voor iedereen mogelijk is vanwege te hoge grafrechten. Gedwongen crematie zou het gevolg zijn.De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een emailenquête gehouden onder 121 van haar leden. Daaruit komt naar voren dat van te hoge grafrechten of stijging geen sprake is. Op vragen uit de Tweede Kamer over dit onderwerp antwoordde minister Remkes van Binnenlandse Zaken in gelijke zin. Van gedwongen crematie is dus ook geen sprake.
Ook kwalijk is het feit dat DELA in haar publicaties blijft melden dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten instemt met de door DELA geuite kritiek. Dat is nadrukkelijk niet het geval, zoals de VNG in februari ook al aangaf in een persbericht.
DELA vindt -kort gezegd- dat het systeem van gemeentelijke grafrechten ondoorzichtig is en onbegrijpelijk voor de burger. Met deze kritiek vervalt DELA in herhaling, hieronder dus nog maar een keer hoe het werkt.
Gemeenten mogen grafrechten heffen en mogen daarbij geen winst maken. Alleen de kosten mogen worden verhaald. Sommige gemeenten verhalen nu al 100 procent van de kosten en andere gemeenten verhalen slechts een deel van de kosten. Deze laatste categorie gemeenten heeft dus lagere grafrechten. Dat blijkt ook uit de VNG-enquête, waarin te zien is dat een aantal gemeenten de tarieven voor 2006 meer dan gemiddeld laat stijgen; maar in die gevallen zijn de tarieven vaak nog niet kostendekkend.
Deze gemeenten hebben er in het verleden voor gekozen niet alle kosten via de grafrechten te verhalen, maar ook een deel van de kosten met de opbrengst van bijvoorbeeld de onroerendezaakbelastingen te dekken. Onder druk van het Rijk moeten deze gemeenten zo veel mogelijk alle kosten gaan verhalen via de grafrechten.
In die gemeenten stijgen de tarieven dus sneller. Daarnaast verschillen de plaatselijke omstandigheden en daarmee ook de kosten voor het beheer van begraafplaatsen. En over de hoogte van de kosten moet bovendien verantwoording worden afgelegd aan de gemeenteraad.
De auteur is voorzitter van de directieraad van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
