Aangespoord door steunbetuigingen uit het land en door VVD–afdelingen hoopt zij nu de lijst van de liberalen te gaan aanvoeren. Zij moet hiervoor eind mei ook nog wel de harten van de ruim 40.000 VVD–leden winnen.Verdonks credo is dat afspraken ervoor zijn om nageleefd te worden, want ’anders hoef je ze niet te maken’. Het leverde haar een ijzeren imago op, vooral gerelateerd aan het asielbeleid.

Een pardon voor een grote oude groep asielzoekers kwam er niet, wel zicht op daadwerkelijke uitzetting als zij uitgeprocedeerd raakten. Het uitzetbeleid en ook haar plannen voor een gedwongen inburgering van oude migranten, roept bij velen weerstand op. Wegens bedreigingen wordt zij ook zwaar beveiligd. Tegelijk spreekt haar ferme taal juist ook een groot publiek aan, ook al is van haar beleidsplannen nog maar weinig concreet geworden.

Bij kiezersonderzoeken en andere peilingen komt Verdonk steevast als grote winnaar uit de bus, ruim voor de afgetreden fractieleider Van Aartsen. Van de liberale kiezers zag 30 procent haar zelfs als mogelijke premier, zo bleek vorig jaar. In de race om het lijsttrekkerschap met Mark Rutte zijn de peilingen echter niet eenduidig.

Doen wat je zegt, is een ander credo van de minister. Toch is ze hier zelf al van afgeweken. Tot vorige week beweerde ze stellig geen ambities te hebben voor het leiderschap, maar nog geen twee dagen later was ze om. Op de radio vertelde ze enthousiast dat ze het fractievoorzitterschap serieus overwoog. Sindsdien is het circus rond de bewindsvrouw langzaamaan begonnen.

Het komt er voor haar nu op aan zich in hoog tempo andere onderwerpen eigen te maken, omdat een lijsttrekker van alle markten thuis moet zijn. Omringd door een campagneteam zet Verdonk haar tanden erin. Een van haar campagneleiders is Kay van de Linde, die ook de campagne van Pim Fortuyn bij Leefbaar Nederland leidde. Op de BouwRai in Amsterdam zal Verdonk woensdag haar plannen ontvouwen.

Haar politieke voorkeur was niet altijd eenduidig: in 1994 stemde ze nog op de PvdA. Over wat ze vier jaar later deed, bleef ze op de radio onduidelijk. Toen Verdonk in 2003 minister werd, had ze geen enkele politieke ervaring. Ze stond niet op de VVD–lijst, maar werd gevraagd voor de lastige post vanwege haar achtergrond bij justitie. Zo was ze directeur van een gevangenis en had ze gewerkt bij de voormalige veiligheidsdienst BVD.

Eerder had Verdonk al laten doorschemeren politiek actief te willen blijven als haar ministerschap zou eindigen. In een interview had zij laten weten de Tweede Kamer in te gaan mocht de VVD onverhoopt niet meer in het kabinet komen na de parlementsverkiezingen in 2007. Anders zou ze op een ander departement terecht willen komen.