Met een verschrikte knor wijken de varkens achteruit zodra de staldeur opengaat. Toch zouden ze inmiddels wel gewend kunnen zijn aan de blauwe overalls en de witte petjes van bezoekers. Zonder die uitrusting laat boer Wikkerink uit Winterswijk niemand toe in zijn stal.In Nederland heerst grote bezorgdheid nu er varkenspest is vastgesteld in het Duitse plaatsje Borken, ongeveer 15 kilometer over de grens bij Winterswijk. „Alles staat op scherp”, aldus Henk Wikkerink (47).

De witte petjes kunnen de lucht niet tegenhouden. De doordringende geur gaat ook weer mee naar buiten, langs de rood met witte kettingen die Wikkerink weer heeft opgezocht. Hij heeft er waarschuwingsbordjes aan gehangen: ”Geen toegang - eerst melden”, en: ”Ga terug - melden bij woonhuis”. Voor de bijna 1400 vleesvarkens die in zijn schuur passen, probeert hij „alle risico’s uit te sluiten.”

Wikkerink, tevens voorzitter van LTO Noord, afdeling Winterswijk, heeft meegemaakt dat hij mensen moest mijden vanwege dierziekten. Met de varkenspest in 1997 en 1998 heeft hij slechts zijdelings te maken gehad. „In Brabant en op de Veluwe had die uitbraak juist vreselijk omvangrijke gevolgen. Voor ons kwam de mkz-crisis, in 2001, dichterbij. Dat was heftiger. In Winterswijk waren twee verdachte bedrijven. We gedroegen ons bijna schizofreen in die tijd, je bent bang voor contacten. Je wilt niet meewerken aan de verspreiding. Bovendien kan mkz overslaan op varkens. Gelukkig is dat niet gebeurd.”

De crisis rond de varkenspest, bijna tien jaar geleden, had niet de meeste impact op Wikkerink. De maatregelen erna troffen hem dieper. „Van verscherpte wet- en regelgeving zie je als boer de zin in. Maar een minister die geen gevoel heeft voor varkenshouderij kan besluiten nemen die je kwetsen. Als je je stinkende best doet en je wordt toch afgerekend op de omstandigheden, is dat pijnlijk.”

Landbouwminister Veerman neemt volgens Wikkerink maatregelen die „soms nog heftiger zijn” dan die van Van Aartsen destijds. „Maar hij brengt ze op een manier waarbij je je goed voelt. Hij weet wat hij doet. Als bedrijven straks op slot moeten, zal Veerman zorgen dat er voer is. Hij weet hoe een boer werkt.”

Hoewel de Winterswijkse varkensboer „niet de illusie” heeft dat het virus buiten de deur te houden is, doet hij wat hij kan om risico’s te mijden. Nu al komen er minder mensen over de vloer die niets dringends te zoeken hebben op de boerderij. En verder is hij niet bang voor de toekomst. „Het kan zijn dat de varkenspest komt. Dan geldt: alle hens aan dek. Maar de ziekte zal ook weer overgaan. De Nederlandse varkenssector doet het goed in Europa; we kunnen wel wat hebben. Ik heb er vertrouwen in dat het goed komt.”