Logopedie helpt bij Parkinson
NIJMEGEN - Logopedie kan slik- en spraakproblemen van patiënten met de ziekte van Parkinson of andere spierziekten aanzienlijk verbeteren.
Omdat veel huisartsen en specialisten dat niet weten, wordt de therapie echter veel te weinig toegepast. Dat stelt taal-spraakpatholoog B. de Swart, die volgende week donderdag aan de Radboud Universiteit in Nijmegen promoveert op een onderzoek naar spraaktherapie bij patiënten met spieraandoeningen. Volgens De Swart is een kortdurende therapie al voldoende om de kwaliteit van leven van Parkinsonpatiënten en anderen met een spierziekte stukken te verbeteren.Ongecontroleerde spierbewegingen zorgen voor verslikken, aldus de promovendus. Veel verslikken kan weer leiden tot longontsteking en ondervoeding. Bovendien is een patiënt met een spierziekte vaak slecht te verstaan, wat tot sociaal isolement leidt.
De Swart stelt dat dit ernstige problemen zijn, die echter niet door alle behandelaars worden onderkend. Als huisartsen en andere verwijzers het probleem wel zien, denken ze meestal dat er niets aan te doen is of dat oefeningen veel te vermoeiend zijn.
De taal-spraakpatholoog ontwikkelde oefeningen die zijn gericht op het gebruik van de restcapaciteit in mond- en keelholte. Zo kan een Parkinsonpatiënt leren om zijn stem anders te gebruiken, waardoor hij weer verstaanbaar is. De Swart leerde een andere groep patiënten om hun houding te veranderen, waardoor het slikken direct verbeterde.
De promovendus meent dat doorverwijzing naar logopedie altijd zinvol is voor patiënten met spraak- en slikproblemen.
De promovendus ontwikkelde voor Parkinsonpatiënten met een zachte, hoge stem en geringe articulatiebewegingen een spraaktechniek. Daarbij leren patiënten luid en laag spreken, de Pitch Limiting Voice Treatment. Met die spraaktechniek zijn de patiënten weer beter te verstaan.
Iedere neurologische aandoening vraagt om een eigen aanpak, benadrukt De Swart. „Bij de ziekte van Steinert (myotone dystrofie) werkt ontspanning niet goed, maar is warming-up van de spraakspieren juist weer heel effectief.”
Bij patiënten met de spierziekte myasthenia gravis verminderen slik- en spraakproblemen door behandeling van hun lichamelijke onrust. Met rust en ontspanning leren deze patiënten omgaan met hun angst en spanningen. De Swart: „Door aanpassing van de sliktechniek en de samenstelling van de voeding kunnen patiënten soms zelfs overstappen van sondevoeding op zelfstandig eten en drinken. Voor hun gevoel van eigenwaarde en autonomie is dat een wereld van verschil.”